انواع دادخواست

انواع دادخواست
زهرا شریفی

 

دادخواست طریق شروع دعوی در محاکم حقوقی است. خواهان که به دنبال دستیابی به حق خویش است به وسیله آن می کوشد تاکتیکی مناسب و اصولی پایه ریزی نماید.

در این مقاله به بیان انواع دادخواست اصلی، طاری و اعتراضی که در طول دادرسی ممکن است از سوی هر یک از طرفین یا شخص ثالث ارائه گردد پرداخته شده است.‌

همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

دادخواست چیست؟

دادخواست فرم چاپی است که خواهان، دعوی دادگستری را با تکمیل و ثبت آن شروع می کند. اجزای آن عبارت است از: ۱- خواهان، مشخصات و اقامتگاه وی؛ ۲- خوانده، مشخصات و اقامتگاه وی؛ ۳- وکیل خواهان که می بایست وکیل دادگستری دارای پروانه وکالت باشد؛ ۴- خواسته یا خواسته های دعوی؛ ۵- ادله و منضمات دعوی؛ ۶- شرح دعوی و در آخر امضای دادخواست دهنده.

با ثبت دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی به مرجع قضائی صالح ارسال می گردد. در دادگاه به شعبه مربوطه ارجاع شده و در آنجا تحت شماره کلاسه مستقل ثبت می گردد.

بیشتر بدانید:

تنظیم دادخواست

انواع دادخواست کدام است؟

انواع دادخواست عبارتند از اصلی، طاری و اعتراضی.

دادخواست اصلی نوشته ای است که خواهان از طریق آن دعوی را آغاز می کند و دادگاه بر مبنای آن رسیدگی و رای صادر می کند.

دادخواست طاری آن است که پس از ثبت دعوی، از سوی خواهان یا خوانده یا شخص ثالث، دعوایی مرتبط با دعوی اصلی مطرح می گردد. دعاوی طاری عبارتند از: تقابل، ورود ثالث، جلب ثالث و دعوی اضافی.

دادخواست اعتراضی شامل: واخواهی، تجدیدنظرخواهی، فرجام خواهی، اعاده دادرسی اصلی و طاری، اعتراض ثالث اصلی و اجرایی.

دادخواست اصلی

رسیدگی به دعوی بر مبنای دادخواست اصلی شروع شده و منتهی به دادنامه می گردد. مقررات آمره ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی و بندهای آن می بایست ضمن دادخواست با دقت آورده شوند. خواهان می بایست در تنظیم انواع دادخواست آنها را به درستی رعایت کند.

انواع دادخواست طاری

دادخواست تقابل. دادخواستی است که از سوی خوانده در دفاع از دعوی خواهان به همان دادگاه رسیدگی کننده به دعوی اصلی ارائه می شود. خواهان این دعوی باید مقررات مربوط به دادخواست نخستین را رعایت نماید.

بیشتر بدانید:

دعوی تقابل – نکات کاربردی

دادخواست ورود ثالث. ممکن است، شخص ثالث (غیر از طرفین دعوی اصلی) به منظور تقویت موضع یکی از طرفین در دعوی مطروحه یا اینکه برای خود مستقلاً حقی قائل است این دعوی را مطرح کند. در این صورت دعوی مزبور به دادگاه رسیدگی کننده تقدیم می گردد.

دادخواست جلب ثالث. گاهی یکی از طرفین جهت تقویت ادله خود، حضور شخص ثالث را لازم می بیند. از این رو دادخواست جلب شخص ثالث را به دادگاه رسیدگی کننده می دهد.

دادخواست اضافی. بعد از ثبت دعوی اصلی، ممکن است، خواهان اقامه دعوای دیگری را ضروری بداند، در این صورت آن را مطرح می کند.

در همه این موارد، دعوی طاری باید با دعوای اصلی ارتباط کامل داشته باشد یا از یک منشا باشند. در این صورت توسط دادگاه رسیدگی کننده به دادخواست اصلی به طور توامان رسیدگی و در یک دادنامه واحد رای صادر می شود.

اگر ارتباط کامل بین دعاوی وجود نداشته باشد، دادگاه موظف است دعاوی را از یکدیگر منفک نموده و در مورد هر یک مستقلاً رسیدگی و رای صادر نماید.

دادخواست اعتراضی

پس از صدور رای، متضرر حق دارد نسبت به آن اعتراض کند. به همین دلیل است که رسیدگی در دعاوی حقوقی دو مرحله ای و گاهاً سه مرحله ای و قابل فرجام خواهی می باشند. در قانون مراحل مختلف اعتراض به رای پیش بینی شده است.

دادخواست واخواهی. گاهی حکمی مبنی بر محکومیت خوانده دعوی اصلی به صورت غیابی صادر می شود. در این صورت محکوم علیه می تواند ظرف بیست روز از تاریخ اطلاع از حکم، نسبت به آن واخواهی کند. مرحله واخواهی ادامه دادرسی نخستین می باشد.

دادخواست تجدیدنظرخواهی. تجدیدنظرخواهی از رای صادره (اعم از محکومیت یا مردود بودن دعوی) به ضمیمه لایحه دفاعیه جهت بازنگری در رای بدوی و رسیدگی مجدد ثبت و از طریق دادگاه بدوی، به مرجع تجدیدنظر ارسال می گردد.

بیشتر بدانید:

تنظیم لایحه دفاعیه

دادخواست فرجام خواهی. برخی دعاوی در سه مرحله قابل رسیدگی می باشند از قبیل اصل طلاق، فسخ نکاح، اثبات نسب، حجر و… در این صورت متضرر از رای می تواند ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رای تجدیدنظر یا ظرف بیست روز از تاریخ انقضای مهلت تجدیدنظر خواهی، فرجام خواهی نماید.

دادخواست اعاده دادرسی. محکوم علیه حکم قطعی می تواند ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی در صورت حصول هر یک از جهات مندرج در ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی اعاده دادرسی نماید. رسیدگی به اعاده دادرسی در دادگاه صادرکننده حکم قطعی صورت می پذیرد.

دادخواست اعاده دادرسی طاری. گاهی در اثنای یک دادرسی حکمی به عنوان دلیل ارائه شود و کسی که حکم یاد شده علیه او ابراز گردیده می تواند نسبت به آن درخواست اعاده دادرسی نماید.

دادخواست اعتراض ثالث اصلی. در مواردی رای قطعی به ضرر شخص ثالثی صادر می شود که نه خود و نه نماینده اش در دادرسی منتهی به رای قطعی حضور نداشته اند. در این صورت وی می تواند نسبت به رای صادره، اعتراض ثالث اصلی در دادگاه صادرکننده حکم قطعی مطرح نماید.

دادخواست اعتراض ثالث اجرایی. هرگاه در اجرای احکام دادگستری یا اداره ثبت، مالی که متعلق به ثالث است توقیف شود، وی می تواند جهت رفع توقیف غیرقانونی دادخواست اعتراض ثالث اجرایی به دادگاه صالح بدهد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

 

سوالات متداول

۱- اعتراض ثالث طاری چیست و آیا طرح آن نیاز به دادخواست دارد؟

اعتراض ثالث طاری عبارت است از اعتراض یکی از طرفین دعوی به رأیی که سابقاً در یک دادگاه صادر شده و طرف دیگر برای اثبات مدعای خود، در اثنای دادرسی آن رای را ابراز نموده است. این نوع اعتراض نیازمند دادخواست نمی باشد و صرف درخواست کافی است.

۲- آیا فرجام تبعی به موجب دادخواست است؟

فرجام خوانده ضمن پاسخ به دادخواست فرجام خواهی می تواند به موجب لایحه دفاعیه اعتراض خود را اعلام نماید. فرجام تبعی نیازمند دادخواست نمی باشد و به موجب درخواست است.

۳- اگر خواهان یا دادخواست دهنده قادر به پرداخت هزینه دادرسی نباشد چه اقدامی باید انجام داد؟

ضمن دادخواست اعم از اصلی، طاری یا اعتراضی درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی می نماید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *