- موانع ارث و ممنوعیت ارث بری چیست؟ - 2024-07-24
- تفاوت های چک و سفته - 2024-07-24
- اثر خط خوردن عبارت حواله کرد در چک - 2024-07-22
تحریر ترکه عبارتست از اینکه مقدار دارایی و دیون متوفی توسط مرجع قضایی صالح تعیین گردد. با تحریر ترکه چون بدهی های متوفی مشخص می شود و باید از ترکه پرداخت شود طلبکاران نسبت به میزان ترکه آگاهی پیدا کرده و حمایت از حقوق افراد ذینفع در ترکه محسوب می گردد.
همچنین با تحریر ترکه میزان وصیت از ترکه مشخص و از آن اخراج شده و به ذینفع وصیت (موصی له) تسلیم می گردد یا اینکه جهت اجرای وصیت عهدی در اختیار وصی منصوب از سوی متوفی قرار می گیرد.
در نوشته حاضر وکیل ارث تهران تحریر ترکه و شرایط و آثار آن را بیان می کند. همچنین برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
چه کسانی می توانند درخواست تحریر ترکه نمایند
▪︎ هر یک از ورثه یا نمایندگان قانونی آنها
▪︎ کسی که وصیت به نفع او شده اگر به جزء مشاع از ترکه وصیت شده باشد.
▪︎ طلبکاران متوفی در صورتی که مستند طلب سند رسمی یا حکم قطعی دادگاه باشد.
▪︎ وصی
اگر بین وراث، موصی له، وصی و طلبکاران متوفی اختلافی وجود نداشته باشد نیازی به تحریر ترکه نمی باشد. لذا تحریر ترکه امری اختیاری بوده و در موارد لزوم درخواست می شود. در مواردی که اختلاف وجود داشته باشد یا اینکه بین وراث غائب یا محجور باشد تحریر ترکه ضرورت پیدا می کند.
بعد از مهر و موم ترکه نمی توان درخواست تحریر ترکه نمود چرا که در ضمن مهر و موم و برداشتن آن صورت ریز اموال متوفی برداشته شده و صورتجلسه می گردد.
بیشتر بدانید:
اگر وصیت نسبت به جزء مشاع از ترکه شود موصی له به نسبت سهمش با وراث در ترکه سهیم بوده و می تواند درخواست تحریر ترکه نماید. گاهی موصی له به موجب وصیت مالک مالی معین و مفروز از ترکه می شود. در هر حال با توجه به احتمال حیف و میل ترکه و تضییع حق موصی له، وی می تواند درخواست تحریر ترکه نماید.
اگر بین وراث متوفی غائب یا محجور باشد از سوی محجور ولی قهری یا قیم و از سوی غائب امین درخواست تحریر ترکه می نماید تا بدینوسیله حقوق این افراد از ترکه حفظ شود مشروط بر اینکه قبل از نصب این افراد، ترکه تحریر نشده باشد.
اگر قیم یا امین اقدامات لازم در این مورد صورت ندهند و از این محل خسارتی به غائب یا محجور وارد آید مسئول جبران خسارات وارده می باشند.
بیشتر بدانید:
رسیدگی به درخواست تحریر ترکه
رسیدگی به درخواست تحریر ترکه از سوی شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی انجام می شود. برای تحریر ترکه وقت تعیین شده و از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیر الانتشار به وراث و افراد ذینفع در ترکه زمان تحریر اعلام می گردد.
به موجب آگهی، طلبکاران و موصی له و وصی و سایر ورثه که ممکن است از تحریر ترکه اطلاع نداشته باشند مطلع می گردند و با نشر آگهی ادعایی در این خصوص نخواهند داشت. حداقل یک ماه فاصله نشر آگهی و جلسه رسیدگی است.
در مدتی که ترکه تحریر می شود تصرف در ماترک متوفی ممنوع است. همچنین هزینه های ضروری برای کفن و دفن متوفی با رعایت شئونات وی از وجوه نقد در زمان تحریر قابل برداشت است.
بیشتر بدانید:
ترکه متوفی وثیقه عمومی طلب طلبکاران محسوب می شود. اگر ترکه برای تمام طلب بستانکاران کافی نباشد باید همه آن به نسبت طلب هر طلبکار به وی پرداخت شود. ممکن است، برخی از طلبکاران دارای حق تقدم و رجحان در وصول طلب نسبت به بقیه هستند.
به همین دلیل است اگر در حین فوت طلبی در حال وصول در مرحله اجرائی باشد عملیات اجرائی معلق می شود تا تحریر ترکه صورت گیرد. چون ضرورت دارد میزان دارایی و دیون متوفی قبل از هر اقدامی تعیین شود تا بر طبق آن عمل گردد.
اگر در زمان فوت متوفی دعاوی در رابطه با ترکه یا بدهی متوفی در جریان باشد با تحریر ترکه تا پایان آن و با اعلام هر یک از طرفین دعاوی دادگاه رسیدگی را متوقف کرده و قرار توقیف رسیدگی صادر می نماید. خواهان می تواند از دادگاهی که دعوی در حال رسیدگی است درخواست تامین خواسته از اموال متوفی را بنماید.
صدور قرار توقف دادرسی برای حمایت از حقوق طرفین دعوی و سایر اشخاص ذینفع در ترکه می باشد و همچنین به این منظور است که رأیی برخلاف مفاد تحریر صادر نشود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور ارث و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
ماده ۹۱ قانون امور حسبی
در صورتی که پس از تعیین قیم مورث محجور فوت نماید قیم مکلف است در ظرف ده روز درخواست مهر و موم و تحریر ترکه متوفی را‌بنماید.
ماده ۱۶۳
امور راجع به ترکه با دادگاه بخشی است که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران در حوزه آن دادگاه بوده و اگر متوفی در ایران اقامتگاه نداشته با دادگاهی است که آخرین محل سکنای متوفی در حوزه آن دادگاه بوده.
ماده ۱۶۴
گاهی متوفی در ایران اقامتگاه یا محل سکنی نداشته دادگاهی صالح است که ترکه در آنجا واقع شده و اگر ترکه در جاهای مختلف باشد دادگاهی که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است صلاحیت خواهد داشت و اگر اموال غیر منقول در حوزه‌های متعدد باشد صلاحیت با دادگاهی است که قبلاً شروع به اقدام کرده.
ماده ۱۶۵
وقتی تمام یا قسمتی از اموال متوفی در حوزه دادگاهی غیر از دادگاهی که مطابق مواد فوق صالح است باشد دادگاهی که اموال در حوزه آن دادگاه است اقدامات راجع به حفظ اموال متوفی را از قبیل مهر و موم به عمل آورده رونوشت صورتمجلس عملیات خود را به دادگاهی که مطابق دو ماده فوق برای رسیدگی به امور ترکه صالح است می‌فرستند.
ماده ۲۰۶
مقصود از تحریر ترکه تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است.
ماده ۲۰۷
درخواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی برای اداره اموال پذیرفته می‌شود.
ماده ۲۰۸
امین غائب و قیم محجور باید در ظرف ده روز از تاریخ تعیین و ابلاغ سمت نامبرده به آنها در صورتی که ترکه تحریر نشده باشد درخواست تحریر ترکه نمایند.
ماده ۲۰۹
در صورتی که سهم محجور از ترکه متوفایی قبل از تعیین قیم معین نشده باشد قیم باید به محض انتصاب خود درخواست تحریر ترکه نماید و همچنین است در صورتی که پس از تعیین قیم سهمی از ترکه متوفایی به محجور برسد.
ماده ۲۱۰
دادگاه بخش برای تحریر ترکه وقتی را که کمتر از یک ماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی نباشد معین کرده و در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار آگهی می‌دهد که ورثه یا نماینده قانونی آنها بستانکاران و مدیونین به متوفی و کسان دیگری که حقی بر ترکه متوفی دارند در ساعت و روز معین در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند.
علاوه بر آگهی فوق برای هر یک از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی و موصی‌له اگر معین و در حوزه دادگاه مقیم باشند برای حضور در وقت مقرر احضاریه فرستاده می‌شود.
ماده ۲۱۱
هر گاه میزان ترکه کمتر از یک هزار ریال باشد آگهی مذکور در ماده فوق لازم نیست و دادگاه وقتی را برای تحریر ترکه معین کرده و به‌اشخاص ذینفع که معلوم و در حوزه دادگاه مقیم باشند اطلاع می‌دهد.
ماده ۲۱۲
غیبت اشخاصی که احضار شده‌اند مانع از تحریر ترکه نخواهد بود.
ماده ۲۱۳
برای تحریر ترکه صورتی از ترکه برداشته می‌شود و این صورت باید مشتمل بر امور زیر باشد:
۱- توصیف اموال منقول با تعیین بهای آن.
۲- تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا آلات.
۳- مبلغ و نوع نقدینه.
۴- بهاء و نوع برگهای بهادار.
۵- اسناد با ذکر خصوصیات آنها.
۶- نام رقبات غیر منقول.
ماده ۲۱۴
ارزیابی اموال منقول به توسط ارزیابی که مورد تراضی ورثه یا مورد اعتماد دادرس باشد به عمل می‌آید.
ماده ۲۱۵
مطالبات و بدهی متوفی که به موجب احکام نهایی و اسناد رسمی یا دفاتر و برگهای مربوط به متوفی یا اقرار مدیونین و ورثه مسلم‌است نیز در صورت ترکه نوشته می‌شود.
ماده ۲۱۶
در موقع تحریر ترکه صورتمجلسی برداشته می‌شود که مشتمل بر امور زیر باشد:
۱- نام و سمت متصدی تحریر ترکه.
۲- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانی که حاضر شده‌اند.
۳- محلی که تحریر ترکه در آنجا صورت می‌گیرد.
۴- اظهارات اشخاص راجع به دارایی و بدهی و ترکه متوفی.
۵- نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال به او داده می‌شود.
ماده ۲۱۷
اگر در ضمن ترکه دفاتر بازرگانی باشد جاهای سفید آن با دو خط متقاطع پر می‌شود و اگر دفاتر مطابق قانون پلمب نشده باشد متصدی تحریر ترکه صفحات دفتر را امضاء می‌نماید و اگر بین صفحه‌هایی که نوشته شده جای سفید مانده باشد آنجا دو خط متقاطع کشیده می‌شود.
ماده ۲۱۸
در مدتی که ترکه تحریر می‌شود تصرف در ترکه ممنوع است مگر تصرفاتی که برای اداره و حفظ ترکه لازم است.
ماده ۲۱۹
عملیات اجرایی راجع به بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه معلق می‌ماند.
ماده ۲۲۰
مرور زمان نسبت به مطالبات متوفی در مدت تحریر ترکه جاری نمی‌شود.
ماده ۲۲۱
دعاوی راجعه به ترکه یا بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه توقیف می‌شود ولی به درخواست مدعی ممکن است خواسته تامین شود.
ماده ۲۲۲
صورت ترکه و همچنین صورت مجلس تحریر ترکه در دفتر دادگاه بایگانی می‌شود و اشخاص ذینفع می‌توانند به آن مراجعه نموده و‌رونوشت بگیرند.
ماده ۲۲۳
هر گاه در موقع تحریر ترکه اختلافی بین ورثه راجع به اداره ترکه باشد دادگاه سعی می‌کند که اختلاف آنها به طریق مسالمت مرتفع شود‌و الا به درخواست یکی از ورثه کسی را از ورثه یا غیر آنها برای حفظ ترکه موقتاً معین می‌نماید.
ماده ۲۲۴
خاتمه تحریر ترکه به ورثه اطلاع داده می‌شود و هر گاه ورثه یا اقامتگاه آنها معین نباشد اطلاع مزبور به وسیله آگهی در روزنامه خواهد شد.
سوالات متداول
۱- در صورت وجود صغیر ابلاغ وقت رسیدگی به تحریر ترکه به چه کسی صورت می گیرد؟
اگر صغیر دارای ولی قهری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری نباشد باید ابتدا قیم نصب شود و در این صورت وقت رسیدگی و ابلاغات دادگاه به قیم صورت می پذیرد.
۲- مرجع قضایی صالح به تحریر ترکه کجاست؟
شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی است.
۳- طریقه ابلاغ به افراد ذینفع چگونه است؟
ابلاغ وقت تحریر ترکه و صورتجلسه آن از طریق نشر آگهی است.
