- ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی – تحلیل ماده - 2023-11-13
- نمونه لایحه مطالبه حساب دوران وکالت - 2023-11-13
- نمونه دادخواست مطالبه سفته سفید امضاء - 2023-11-13
خسارت تاخیر تادیه خسارت در حقوق ایران تحت شرایط قابل مطالبه می باشد. خسارت به معنای ضرر و زیانی است که به شخص وارد می شود. زیان وارده ممکن است به ملک، خودرو و سایر اموال شخص باشد. خسارت دو نوع است خسارت مادی و معنوی.
در خسارت مادی ضرر به اموال فرد وارد می آید. در خسارت معنوی ضرر به حیثیت و روحیه، احساسات یا شهرت تجاری فرد وارد می آید. در تقسیم بندی دیگر خسارت به مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود.
در این نوشته به چگونگی مطالبه خسارت در مواقعی که تاخیر در پرداخت خسارت اصلی است با توجه به قوانین و رویه محاکم پرداخته شده است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
خسارت تأخیر تأدیه چیست؟
فهرست مطالب
خسارت تأخیر تأدیه خسارتی قانونی است که مقررات آن ذیل ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی آمده است. به موجب این ماده: “در دعاویی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت نموده، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد مگر اینکه طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.”
بیشتر بدانید:
طلبکار با جمع شروط ماده ۵۲۲ حق دریافت خسارت تأخیر تأدیه دین را خواهد داشت. این شروط عبارتند از:
۱- دین وجه رایج کشور باشد.
۲- دائن آن را از مدیون مطالبه کرده باشد. بهترین طریق مطالبه از طریق اظهارنامه است.
۳- مدیون تمکن مالی داشته باشد.
۴- تغییر شاخص نرخ تورم اقلام مصرفی طبق اعلام بانک مرکزی.
انواع مفاهیم خسارت
افراد به مناسبت های گوناگون می توانند بابت تاخیر در دریافت حق خود مطالبه خسارت کنند. وجه التزام یا خسارات قراردادی، اجرت المثل ایام تصرف ملک، خسارات غیرقراردادی از مواردی هستند که به سبب زیان وارده به شخص قابل وصول هستند.
بیشتر بدانید:
طبق قاعده کلی به سبب اینکه این موارد خود ماهیتاً خسارت تلقی می شوند نمی تواند خسارت تاخیر تادیه در مورد آنها مطالبه کرد.
امکان مطالبه خسارت از خسارت
در مواردی خواهان یکی از موارد خسارت را بابت زیان وارده به خود مطالبه کند، نمی تواند خسارت تاخیر تادیه آن را بخواهد. چرا که دو خسارت از یک دین قابل مطالبه نیست.
اما چنانچه فرضاً خسارت قراردادی منتهی به حکم قطعی مبنی برحقانیت خواهان گردد دین مسلم، قطعی و مستقر تلقی می شود. از این زمان در صورت عدم پرداخت محکوم به دادنامه، محکوم له می تواند دادخواست خسارت تاخیرتادیه مبلغ مذکور را تقدیم نماید.
کلام آخر
در حقوق ایران دعوی خسارت از خسارت پذیرفته نمی شود. در این مواقع ابتدا باید به دعوی خسارت رسیدگی شود. در صورت صحت ادعای خواهان و صدور حکم قطعی، دعوای مستقل مطالبه خسارت تاخیر تادیه نسبت به مبلغ مزبور را می توان مطرح نمود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- چرا دعوی خسارت از خسارت صحیح نیست؟
زیرا به خواسته اصلی هنوز رسیدگی نشده و حکم قطعی بر مبنای حقانیت خواهان صادر نشده است.
۲- مستند قانونی خسارت تاخیر تادیه چیست؟
ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی مستند قانونی دیون عادی است.
۳- ماهیت دعوی اجرت المثل ایام تصرف چیست؟
اجرت المثل ایام تصرف نوعی خسارت در تصرف ملک محسوب می گردد.
۴- آیا می توان همزمان با وجه التزام روزانه در قرارداد خسارت تاخیر تادیه خواست؟
وجه التزام همان خسارت قراردادی است. برای یک دین نمی توان دوبار خسارت دریافت کرد.
۵- خسارت تأخیر تأدیه بر چه مبنایی محاسبه می شود؟
بر مبنای نرخ شاخص تورم که از سوی بانک مرکزی به دادگاه ها اعلام می گردد.
