- گذشت منجز و مشروط (معلق) – عدول از گذشت - 2024-10-09
- تاثیر گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت - 2024-10-09
- تشدید و تخفیف قرار تامین کیفری - 2024-10-07
تصفیه ترکه عبارت است از اینکه دیون و وصایای متوفی از ماترک خارج گردد. در این صورت هر آنچه از ترکه باقی بماند در مالکیت مستقر وراث قرار می گیرد.
با فوت متوفی دیون وی حال شده و وراثی که ترکه را قبول کرده اند به عنوان قائم مقام مورث عهده دار پرداخت بدهای های متوفی به نسبت سهم الارث خود از ماترک می باشند.
دیونی از قبیل مال الاجاره که در زمان فوت بر ذمه متوفی مستقر نشده باشد با حال شدن آن و رسیدن موعد اقساط، هر وارثی به نسبت سهم الارث خود مسئول پرداخت می باشد.
در نوشته حاضر وکیل ارث تهران به بیان نحوه تصفیه ترکه می پردازد. همچنین برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
چه کسانی می توانند درخواست تصفیه ترکه کنند؟
فهرست مطالب
۱- هر یک از ورثه یا نماینده قانونی آنها
۲- وصی که انجام امور مربوط به ترکه را بر عهده گرفته است.
اگر برخی از وراث ترکه را قبول و برخی رد کنند، افرادی که رد نموده اند حق درخواست تصفیه ترکه را نخواهند داشت. در مواردی که به این صورت وراث دو دسته می شوند باید ترکه تحریر و میزان آن و دیون متوفی مشخص گردد. به همین دلیل دادخواست تحریر ترکه به شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی ارائه می گردد. مطابق صورتجلسه تحریر، وراث می توانند ترکه را قبول یا رد نمایند. تحریر ترکه بایستی پیش از تصفیه آن صورت پذیرد.
بیشتر بدانید:
تعیین مدیر تصفیه و وظایف وی
اگر متوفی در زمان حیات برای انجام مورد وصیت یا اداره ترکه وصی تعیین نکرده باشد، تصفیه ترکه در صورت اختلاف بین وراث، برعهده مدیر تصفیه قرار می گیرد. وظایف مدیر تصفیه عبارت است از:
۱- تحریر ترکه که به موجب آن میزان ترکه و دیون متوفی مشخص می گردد.
۲- اداره ترکه
۳- رسیدگی به دعاوی اشخاص ثالث برای ترکه و بر علیه ترکه
۴- پرداخت دیون و حقوق متعلق به ترکه (کفن و دفن میت، واجبات مالی چون خمس و زکات، دیون متوفی)
۵- خارج نمودن وصیت متوفی از ماترک (متوفی می تواند تا ثلث دارایی اش را در زمان حیات به نفع دیگری ورثه یا غیر ورثه وصیت نماید)
بیشتر بدانید:
منظور از اداره ترکه حفظ و نگهداری ماترک، وصول مطالبات متعلق به ترکه، اقدامات لازم برای جلوگيری از تلف شدن ترکه، فروش ترکه، تعمیرات ضروری و هر گونه اقدامی که برای اداره آن لازم است، می باشد.
چنانچه به واسطه اقدامات مدیر تصفیه خسارتی به ترکه وارد آید، مسئول جبران خسارت وارده خواهد بود. مدیر تصفیه در پرداخت حقوق و دیون متعلق به ترکه، ابتدا دیونی که دارای حق وثیقه و رجحان هستند را می پردازد پس از آن دیونی که دارای سند عادی هستند پرداخته می شود.
بعد از ادای دیون و اخراج وصیت، با رعایت مقررات ارث، ترکه بین وراث قانونی حین الفوت تقسیم می گردد. قوانین مربوط به ارث در قانون مدنی آمره بوده و عیناً اجرا می شوند جز با توافق همه وراث هرگونه توافقی بر خلاف آن محکوم به بطلان است.
طبق ماده ۶۰۶ قانون مدنی: “هر گاه ترکه میت قبل از اداء دیون تقسیم شود و یا بعد از تقسیم معلوم شود که بر میت دینی بوده است طلبکار باید به هر یک از وراث به نسبت سهم او رجوع کند و اگر یک یا چند نفر از وراث معسر شده باشد طلبکار میتواند برای سهم معسر یا معسرین نیز به وارث دیگر رجوع نماید.”
معسر به معنای عدم تمکن مالی یا عدم دسترسی به اموال بدهکار در پرداخت دین است. هر وارثی با پرداخت سهم وارث معسر، می تواند به میزان آنچه پرداخت کرده به وی مراجعه کند.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور ارث و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
مواد قانونی تصفیه ترکه
ماده ۲۶۰ قانون امور حسبی
مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ماترک است.
ماده ۲۶۱
وصی و هر یک از ورثه میتوانند از دادگاه کتباً تصفیه ترکه را بخواهند.
ماده ۲۶۲
هر گاه بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده باشند سایر ورثه نمیتوانند تصفیه ترکه را بخواهند.
ماده ۲۶۳
دادگاه بخش پس از درخواست تصفیه منتهی تا یک هفته یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین مینماید و آنها تحت نظر دادرس امور تصفیه را انجام میدهند.
و اگر اداره تصفیه در محل موجود باشد آن را به اداره نامبرده مراجعه مینمایند.
اداره تصفیه میتواند یک یا چند نفر را به سمت مدیر تصفیه معین نماید که تحت نظر آنها امور تصفیه را انجام دهند.
ماده ۲۶۴
در صورتی که متوفی وصی برای اداره اموال داشته باشد امر تصفیه به وصی واگذار میشود.
ماده ۲۶۵
شکایت از عملیات مدیر تصفیه راجع به دادگاهی است که مدیر تصفیه را معین و دادرس به حسب اقتضاء مورد دستور لازم به مدیرتصفیه میدهد و نیز میتواند مدیر تصفیه را تغییر دهد.
ماده ۲۶۶
پس از تعیین مدیر تصفیه اموال به مدیر تصفیه تسلیم میشود و در صورتی که ترکه تحریر نشده باشد مطابق فصل چهارم این باب تحریر میشود.
ماده ۲۶۷
پس از تعیین حقوق و دیون متوفی و پرداخت آن و اخراج مورد وصیت اگر از ترکه چیزی باقی بماند باقیمانده ترکه به ورثه داده میشود.
ماده ۲۶۸
مدیر تصفیه باید مطالبات متوفی را وصول و از خراب و ضایع شدن اموالی که در معرض خرابی و تضییع است جلوگیری کرده و آنها را به فروش برساند در نگاهداری اموال مواظبت نموده و تعمیرات ضروری اموال غیر منقول را بنماید از تعطیل کارخانه و یا تجارتخانه متوفی در صورتیکه دایر باشد جلوگیری کند، درآمد ترکه و محصول را جمعآوری نموده و نظر به مقتضیات انبار نماید و یا به فروش برساند مواد اولیه را که برای دائر ماندن بنگاه صنعتی و یا بازرگانی متوفی لازم است تحصیل و یا تجدید کند.
ماده ۲۶۹
مدیر تصفیه کلیه اقداماتی که برای اداره ترکه لازم است به عمل میآورد ولی نباید از حدود اقداماتی که عادتاً برای انجام ماموریت او لازم بوده خارج شود.
ماده ۲۷۰
بعد از تحریر ترکه مدیر تصفیه وقتی را برای رسیدگی تعیین و به ورثه و بستانکاران و اشخاص ذینفعی که خود را معرفی کردهاند اطلاع میدهد که در وقت معین حاضر شوند.
ماده ۲۷۱
مدیر تصفیه در وقت مقرر شروع به رسیدگی نموده و پس از رسیدگی کلیه دیون و حقوقی را که به ترکه تعلق میگیرد تادیه مینماید.
ماده ۲۷۲
بستانکاری که در موعد مقرر برای تحریر ترکه خود را معرفی نکرده یا پس از معرفی طلب او تصدیق نشده باشد میتواند در دادگاه صلاحیتدار تا مقداری که از ترکه به ورثه داده شده است بر ورثه اقامه دعوی نماید.
و اگر چیزی به ورثه نرسیده یا آنچه رسیده است کافی برای تادیه طلب نباشد میتواند بر بستانکاران دیگر که ترکه به آنها داده شده برای اخذ حصه غرمایی خود اقامه دعوی نماید.
ماده ۲۷۳
کسی که ادعای طلبی نموده و طلب او تصدیق نشده باشد و نیز کسی که طلب او کسر شده یا حق رهن و یا حق رجحان او منظور نشدهمیتواند در دادگاه صلاحیتدار اقامه دعوی نماید.
ماده ۲۷۴
تصفیه ترکه متوفی در صورتی که متوفی بازرگان باشد تابع مقررات تصفیه امور بازرگان متوقف است.
ماده ۲۷۵
فروش اموال متوفی به توسط مدیر تصفیه باید به طریق مزایده باشد مگر اموالی که دارای نرخ معینی است یا تمام اشخاص ذینفع درقیمت آن موافق باشند ترتیب مزایده در آییننامه وزارت دادگستری معین میشود.
سوالات متداول
۱- آیا زوجه از دیه ارث می برد؟
دیه وارد ترکه شده و همه وراث از جمله زوجه متوفی از آن سهم می برند.
۲- غرامت ناشی از فوت چگونه تقسیم می شود؟
بعد از فوت مبلغی به عنوان غرامت کفن و دفن پرداخت می شود که به تساوی بین وراث تقسیم می شود.
۳- اگر متوفی وارث نداشته باشد، تصفیه ترکه توسط چه کسی انجام می شود؟
در این حالت مدیر ترکه تعیین و تصفیه توسط وی صورت می گیرد.