- ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی – تحلیل ماده - 2023-11-13
- نمونه لایحه دفاعیه مطالبه حساب دوران وکالت - 2023-11-13
- نمونه دادخواست مطالبه سفته سفید امضاء - 2023-11-13
وکالت در طلاق در مواردی اعطا می شود که زوجه بدون حضور زوج در دادگاه از این طریق خود را مطلقه نماید.
در حقوق ایران طلاق با اراده مرد واقع می شود. لذا برای اینکه زن بتواند بدون حضور مرد طلاق بگیرد وکالت در طلاق از مرد اخذ می نماید. در این صورت نیازی به اثبات عسر و حرج زن نمی باشد.
در ادامه وکیل طلاق تهران به طور کاربردی، به بیان وکالت در طلاق زوجه، نحوه اعمال آن، مراحل رسیدگی در دعوی، حقوق مالی زن و سایر موارد پرداخته است.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل رسیدگی وکالت در طلاق
فهرست مطالب
- دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه خانواده محل اقامت زوجه است.
- در این دعوی، خواهان زوج با وکالت یکی از وکلای دادگستری و خوانده زوجه یا وکیل وی است.
- وکلای طرفین دعوی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش ثبت می کنند.
- تصاویر سند نکاحنامه، شناسنامه و کارت ملی زوجین به همراه وکالتنامه محضری طلاق ضمیمه دادخواست می شود.
- در این نوع طلاق دادگاه به داوری ارجاع می دهد. داور پس از شنیدن اظهارت طرفین در صورت عدم حصول سازش مراتب را درج کرده و به امضاء طرفین می رساند. صورتجلسه داوری ضمیمه پرونده طلاق می شود.
- ضمن گواهی عدم امکان سازش توافقات طرفین که در وکالتنامه درج شده، قید می شود.
- پس از صدور گواهی عدم امکان سازش زوجه یا وکیل وی و وکیل زوج حق تجدید نظر و فرجام خواهی را سلب می نمایند. با ابلاغ گواهی قطعیت یافته، برای اجرای صیغه طلاق به دفترخانه مراجعه می گردد.
وکالت در طلاق
وکالت در طلاق، عبارت است از اینکه به موجب وکالت رسمی تام و مطلق، زوج کلیه اختیارات قانونی جهت طلاق به زوجه اعطا می‌نماید.
در این نوع وکالت موکل (مرد) حق عزل وکیل (زن) را ضمن عقد خارج لازم از خود سلب و ساقط می نماید. وکالت در طلاق یا ضمن نکاحنامه و یا به موجب سندی مستقل در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم می شود.
در این سند، مرد تمام اختیارات لازم که جهت مطلقه شدن زن ضروری است را به وی توکیل می نماید. چنانچه مندرجات سند مذکور ناقص باشد، دعوی طلاق زوجه بی نتیجه می ماند.
بیشتر بدانید:
آیا وکالت در طلاق به معنی سلب حق طلاق از مرد است؟
وکالت به معنای اعطای نیابت به دیگری جهت انجام امری است. لذا از بین برنده حق انجام آن توسط موکل سند نمی باشد.
طبق قاعده “الطلاق بید من اخذ بالساق” و ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی حق طلاق با مرد است. مرد می تواند با اعطای وکالت، حق خود را به زوجه توکیل کند. بعد از اینکه زوج به زوجه وکالت در طلاق داد، خود نیز می تواند موضوع وکالت را انجام دهد. این امر سلب کننده حق طلاق مرد نمی باشد.
شروط وکالت در طلاق
زوجین می توانند هر شرطی که مخالف با قوانین آمره و نظم عمومی نباشد ضمن عقد بیاورند. از قبیل اعتیاد زوج، اشتغال زوجه و غیره.
معمولاً وکالت در طلاق به طور عام و مطلق تنظیم میشود. زوجه می تواند هر زمانی و به هر علتی بنابر اختیارات اعطایی با مراجعه به دادگاه خانواده خود را مطلقه نماید.
در این طلاق نیز مانند سایر دعاوی طلاق، دادگاه به موضوع رسیدگی و رای مقتضی صادر می کند. زوجه نمی تواند رأسا و بدون رسیدگی دادگاه اقدام به طلاق و ثبت آن نماید.
شرط سلب حضانت برای زوج یا زوجه از آنجا که حضانت هم تکلیف و هم حقوق زوجین است، مخالف نظم عمومی می باشد. چنین شرطی قابلیت اجرایی ندارد.
بیشتر بدانید:
حقوق مالی زن
دادگاه ضمن گواهی عدم امکان سازش در خصوص حقوق مالی زوجه شامل مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت و جهیزیه تصمیم مقتضی اتخاذ می نماید.
چنانچه زوجین دارای فرزند(فرزندان) مشترک باشند، دادگاه مکلف است ضمن صدور گواهی در مورد حضانت و نحوه ملاقات فرزند مشترک که به سن بلوغ نرسیده و نفقه وی تعیین تکلیف نماید. سن بلوغ دختر ۹ سال و پسر ۱۵ سال تمام است.
مواردی که زوجه به غیر از وکالت، می تواند برای طلاق اقدام کند عبارت است از:
۱- در مواردی که زوج از پرداخت نفقه امتناع کند. در این صورت زوجه پس از مطالبه نفقه از دادگاه و محکومیت زوج و عدم اجرای حکم، دعوای طلاق اقامه می کند.
۲- در مواردی که زوجه در زندگی مشترک دچار عسر و حرج بوده و آن را نزد دادگاه ثابت کند. زوجه با اثبات هر یک از مصادیق عسر و حرج که سوء معاشرت مرد خارج از توان یک انسان متعارف تلقی می شود، می تواند خود را مطلقه کند.
۳- وقتی زوج ۴ سال تمام غیبت داشته باشد و از او در این مدت هیچ خبری نبوده است.
بیشتر بدانید:
گواهی عدم امکان سازش
▪︎ معمولا ضمن اعطای وکالت در طلاق، حقوق مالی زوجه شامل مهریه، نفقه زوجه، نفقه فرزند (فرزندان) مشترک، حضانت، اجرت المثل، جهیزیه تعیین تکلیف می شود.
▪︎ اغلب زوجه تمام یا بخشی از مهریه را در قبال صدور وکالت در طلاق، بذل می کند. قبول مابذل از سوی زوج باید در سند قید شده باشد. در غیر اینصورت بذل مهریه معنا ندارد.
▪︎ از موارد رسیدگی در این دعوی، تست عدم بارداری زوجه است. ارائه گواهی عدم بارداری در زمان اجرای صیغه طلاق الزامی است.
▪︎ در وکالتنامه، حق تجدید نظر و فرجام خواهی سلب و ساقط می شود. در این صورت طرفین ظرف مدت سه ماه از تاریخ قطعیت گواهی، طلاق را جاری و ثبت می نمایند.
▪︎ مهلت اعتبار گواهی سه ماه از تاریخ صدور آن است. پس از اتمام مدت مزبور چنانچه صیغه طلاق جاری و ثبت نشده باشد، گواهی صادره از اعتبار ساقط می شود.
▪︎ دفتر دادگاه نسخه برابر با اصل گواهی صادره را به طرفین با وکلای آنها تحویل می نماید.
▪︎ وکلای طرفین به یکی از دفاتر طلاق مراجعه و صیغه طلاق جاری و ثبت می شود.
وکالت شخص ثالث در طلاق
زوج می تواند به شخص ثالث وکالت در طلاق اعطا کند. وکالت به شخص ثالث به دو روش امکان پذیر است:
۱- ضمن عقد نکاح زوج به شخص دیگری مانند پدر زوجه وکالت می دهد که مثالاً اگر ظرف دو ماه نفقه به زوجه نپردازد، پدر زوجه وکیل زوج در طلاق زوجه باشد.
۲- به موجب وکالتنامه مستقل این حق اعطا شود. خواه ضمن عقد نکاح یا سند مستقل. مرد می تواند هر شرطی قرار دهد و به شخص ثالث توکیل کند.
ممکن است صیغه طلاق توسط وکیل اجرا شود. بنابراین می توان به شخصی غیر از زوجه وکالت داد. طلاق باید به صیغه آن و در حضور لااقل دو نفر مرد عادل که با هم آن را بشنوند، اجرا گردد.
بیشتر بدانید:
انحلال وکالت در طلاق
مواردی که موجب انحلال و بطلان وکالت در طلاق می شود عبارتند از:
۱- فوت یا محجور شدن موکل یا وکیل موجب انفساخ وکالت شده و آن را از بین می برد. به شخص مجنون یا سفیه محجور گفته می شود. ممکن است وکالت به زوجه یا غیر زوجه اعطا شود، در هر حال عقدی جایز است و با فوت و محجور شدن یکی از طرفین آن باطل می شود.
۲- عزل وکیل یکی دیگر از موارد انحلال این سند می باشد. معمولاً در وکالتنامه طلاق، موکل (زوج) حق عزل وکیل را از خود سلب و ساقط می نماید. از آنجا که وکالت عقدی جایز است با قرار دادن شرط ضمن عقد لازم دیگری، امکان عزل موکل(زوجه) دیگر وجود نخواهد داشت. تا زمانی که عقد لازم مانند نکاح یا هر عقد دیگری برقرار باشد، وکالت نیز به قوت خود باقی خواهد بود.
۳- پایان یافتن مدت وکالت از دیگر موارد انحلال آن است. ممکن است زوج به زوجه وکالت دهد ظرف یکسال خود را مطلقه کند. با انقضای این مدت حق زوجه از بین رفته و دیگر نمی تواند به استناد آن خود را مطلقه نماید. اگر ابتدای مدت ذکر نشده باشد، ابتدای آن تاریخ وکالت می باشد.
۴- انجام موضوع وکالت موجب انفساخ آن شده و وکالت زوجه را از بین می برد. مرد می تواند قبل از اقدام زوجه، نسبت به طلاق وی اقدام نماید.
نظریات مشورتی
◇ در موردی که زوج به استناد تحقق شرایط اعمال وکالت متقاضی طلاق است، موضوع متفاوت از موارد صدور حکم طلاق است. دادگاه علاوه بر احراز شرایط اعمال وکالت، مبادرت به صدور گواهی عدم امکان سازش نیز می نماید. مدت اعتبار این گواهی سه ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی است.
(نظریه مشورتی ۷/۹۳/۱۴۹ مورخ ۱۳۹۳/۲/۱ اداره حقوقی قوه قضائیه)
◇ در وکالت بلاعزل طلاق، استرداد دادخواست از سوی زوج مغایر وکالت بلاعزل اعطایی است. همچنین اقدام زوج مبنی بر عزل وکیلی که توسط زوجه برای زوج انتخاب شده است.
(نظریه مشورتی ۷/۱۴۰۰/۱۵۶۲ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۲۴ اداره حقوقی قوه قضائیه)
نمونه آرای قضائی
◇ اگر زوجه در راستای وکالت در طلاق بخواهد اقامه دعوی طلاق کند باید زوج را خواهان و خود را خوانده قرار دهد و برای زوج وکیل دادگستری اختیار کند.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۹۹۰۰۳۶۰ – ۹۳/۸/۲۶ شعبه ۲۶ دادگاه تجدیدنظر تهران)
◇ اعطای وکالت جهت طلاق به زوجه، شامل اعطای وکالت جهت انجام مقدمات آن و اخذ گواهی عدم امکان سازش نیز می شود. اذن در شیء اذن در مقدمات نیز می شود.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۱۰۷۳ – ۹۳/۶/۳۱ شعبه ۱۱ دادگاه تجدیدنظر تهران)
◇ تعهد زوج به تنظیم سند وکالت در طلاق در هر زمان که زوجه بخواهد از مصادیق تعهدات ابتدایی بوده که لازم الوفا نیست.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۱۶۹۳ – ۹۳/۱۰/۶ شعبه ۲۴ دادگاه تجدید نظر تهران)
◇ اگر عقد لازمی واقع شده و شرط وکالت ضمن آن محقق شده باشد، وکالت بلاعزل است. بنابراین به صرف لفظ “عقد خارج لازم” وکالت بلاعزل نمی گردد.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۳۸۵ – ۹۳/۸/۲۷ شعبه ۳۰ دادگاه تجدیدنظر تهران)
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور طلاق و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی
مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
تبصره- زن نیز می‌تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی
ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده
مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است. چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طلاق تسلیم کرده است ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه نکند، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.
تبصره – هرگاه گواهی عدم امکان سازش صادر شده بر اساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود کلیه توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است ملغی می‌گردد.
ماده ۳۵ قانون حمایت خانواده
هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار می‌کند برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. درصورت عدم حضور زوجه صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه می‌رسد.
تبصره – فاصله بین ابلاغ اخطاریه و جلسه اجرای صیغه در این ماده و ماده (۳۴) این قانون نباید از یک هفته کمتر باشد. در مواردی که زوج یا زوجه مجهول‌المکان باشند، دعوت از شخص مجهول‌المکان از طریق نشر آگهی در جراید کثیرالانتشار یا هزینه درخواست کننده به وسیله دفترخانه به عمل می‌آید.
ماده ۳۶ قانون حمایت خانواده
هرگاه گواهی عدم امکان سازش بنا بر توافق زوجین صادر شده باشد، درصورتی که زوجه بنا بر اعلام دادگاه صادرکننده رای و یا به موجب سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، عدم حضور زوج، مانع اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نیست.
ماده ۳۷ قانون حمایت خانواده
اجرای صیغه طلاق با رعایت جهات شرعی در دفترخانه یا در محل دیگر و با حضور سردفتر انجام می‌گیرد.
ماده ۶۸۳ قانون مدنی
هر گاه متعلق وکالت از بین برود یا موکل عملی را که مورد وکالت است خود انجام دهد یا به طور کلی عملی که منافی با وکالت وکیل باشد به جا آورده مثل اینکه مالی را که برای فروش آن وکالت داده بود خود بفروشد وکالت منفسخ میشود.
سوالات متداول
۱- خواسته در دعوی وکالت در طلاق چیست؟
چون با توافق زوج و زوجه، وکالت طلاق تفویض می شود، خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش می باشد.
۲- آیا زوج می تواند به زوجه وکالت کلی اعطاء کند؟
زوج می تواند وکالت مطلق به زوجه تفویض کند که هر زمان با توجه به مندرجات وکالتنامه با مراجعه به دادگاه خود را مطلقه نماید. لزومی ندارد موارد عسر و حرج در وکالتنامه قید شود.
۳- مهلت اجرای گواهی عدم امکان سازش چه مدت است؟
دعوی وکالت در طلاق تقریبا همان ارکان و شرایط طلاق توافقی را دارد. از تاریخ صدور گواهی عدم امکان سازش زوجه به همراه وکیل زوج سه ماه مهلت دارند به دفتر طلاق مراجعه و صیغه طلاق را اجرا و ثبت نمایند.
۴- تا چه زمان زوجه می تواند از وکالت در طلاق استفاده کند؟
اینگونه اسناد معمولا بدون مدت تنظیم می شوند. تا زمانیکه عقد نکاح پابرجاست زوجه می تواند از حق وکالت خود استفاده نماید.
۵- نحوه اجرای وکالت توسط وکیل زوج به چه صورت است؟
با توجه به قواعد مربوط به وکالت و لزوم رعایت غبطه و مصلحت موکل، وکیل باید مطابق با مندرجات و حقوق اعطائی به زوجه عمل کند. در غیر اینصورت با ایراد خلاف رعایت مصلحت موکل (زوج) مواجه می شود.
۶- اگر بذل مهریه از سوی زن در ازای طلاق باشد آیا زن می تواند در مدت عده از آنچه بخشیده رجوع کند؟
زن می تواند در مدت عده رجوع کند و آنچه بخشیده را از زوج مطالبه کند. در اینصورت زوج نیز می تواند رجوع کند.
۷- آیا در این طلاق باید جلسات مشاوره خانواده سپری شود؟
قبل از ثبت دادخواست وکالت در طلاق، جلسات مشاوره انجام میشود.
