اسقاط خیارات در قرارداد

اسقاط خیارات در قرارداد
زهرا شریفی

 

اسقاط خیارات در قرارداد از حقوق طرفین در هر عقدی محسوب می شود. اسقاط به معنای صرفنظر کردن صاحب خیار از حق قانونی خویش است. خیارات طبق قانون مدنی، حقوق مالی طرفین عقد می باشند‌. طرفین می توانند خیار یا خیارات مشخص را ضمن عقد شرط کنند.

به منظور استحکام بخشی هر چه بیشتر به قرارداد و تثبیت آن، طرفین معمولاً اسقاط همه خیارات را ضمن قرارداد شرط می کنند.

در ادامه موارد و شرایط اسقاط خیارات بیان می گردد. همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

خیار چیست؟

خیار ایقاعی است که به صورت یکطرفه با اراده صاحب آن واقع می شود. در قانون مدنی خیارات قانونی ذکر شده است. به عبارتی، طرفین قرارداد در صورت تحقق خیار، حق فسخ قرارداد را خواهند داشت.

بطور معمول در عقد طرفین کافه خیارات را از خود سلب و ساقط می نمایند. چراکه اگر غیر از این باشد و خیارات ساقط نشوند قرارداد متزلزل خواهد بود.

این امر سبب می شود هر یک از طرفین هر زمان که عقد به نوعی به ضررش است، آن را فسخ کند. این امر خلاف لازم الاتباع و لازم الاجرا بودن عقود می باشد.

بیشتر بدانید:

انواع خیارات قانونی کدام است؟

خیارات در قانون مدنی عبارتند از: خیار مجلس، حیوان، شرط، تاخیر ثمن، رویت و تخلف از وصف، غبن، عیب، تدلیس، تبعض صفقه و خیار تخلف شرط.

به خیارات فوق باید خیار تفلیس و تعذر تسلیم را که در قانون مدنی از آنها ذکری نشده اضافه نمود. هر یک از این خیارات به تفصیل در جای خود بحث شده اند.‌

قابل اسقاط بودن خیارات

طبق ماده ۴۴۸ قانون مدنی: “سقوط تمام یا بعضی از خیارات را می تواند در ضمن عقد شرط نمود.”

طرفین می توانند ضمن معاملات فیمابین خیارات را ساقط کنند. به این وسیله از به هم خوردن عقد جلوگیری می نمایند. این امر به جهت ثبات و پایداری عقد توصیه می شود.

خیاراتی که قابل اسقاط نیستند

خیاراتی که طرفین نمی توانند آنها را ضمن معامله ساقط نمایند عبارتند از: خیار تدلیس، تفلیس و تعذر تسلیم. این سه خیار چون اسقاط آنها مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه می باشد توافق بر اسقاط، فاقد اعتبار است.

خیار تدلیس قابل اسقاط نیست. به این علت که تدلیس با عملیات فریبکارانه طرف قرارداد صورت می پذیرد. طرف فریب خورده در زمان عقد اطلاعی از فریب طرف مقابل ندارد. بنابراین عدالت اقتضا می کند حق فسخ فریب خورده که زیان دیده هم است، ساقط نشود.

بیشتر بدانید:

روش های فسخ قرارداد- تایید فسخ به وسیله دادگاه

خیار تفلیس قابل اسقاط نیست. چون تفلیس یا ورشکستگی خریدار در زمان عقد واقع نشده و بعد از عقد حادث می شود. لذا نمی توان حقی که هنوز ایجاد نشده را ساقط نمود.

تعذر تسلیم به عدم توانایی فروشنده در تسلیم مبیع به خریدار گفته می شود. در زمان قرارداد فروشنده متعهد می شود در موعد مقرر مبیع را تسلیم کند. اما بعد از عقد به دلایلی مبیع به دلایلی قابل تسلیم نمی باشد.

در این صورت خریدار برای جلوگیری از ورود ضرر بیشتر حق فسخ معامله را خواهد داشت. اگر شرط اسقاط خیار تعذر تسلیم در قرارداد شده باشد، شرطی باطل بوده و چنین شرطی قابلیت اجرایی نخواهد داشت.

به این خیارات باید خیار تخلف از شرط را نیز اضافه نمود. شروط صحیح ضمن عقد سه نوع هستند: شرط فعل، صفت و نتیجه.

در شرط فعل، در مواردی که متعهد در موعد مقرر تعهد را انجام نمی دهد. با وجود دعوای الزام به ایفای تعهد و محکومیت وی، الزام وی ممکن نباشد متعهدله حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.

شرط صفت، با تحقق تخلف از اوصاف کیفی یا کمی مورد معامله، متعهدله حق فسخ دارد. شرط نتیجه قابل اسقاط نیست.

عدم امکان اسقاط شرط نتیجه در قرارداد

طبق ماده ۲۴۴ قانون مدنی: طرف معامله که شرط به نفع او شده میتواند از عمل به آن شرط صرف نظر کند که در این صورت مثل آن است که این شرط در معامله قید‌ نشده باشد لیکن شرط نتیجه قابل اسقاط نیست.

بیشتر بدانید:

خیار تخلف از شرط نتیجه

شرط نتیجه شرطی است که به موجب آن طرفین نتیجه یک عمل حقوقی را ضمن قرارداد شرط کنند. این عمل حقوقی ممکن است عقد باشد مانند بیع و اجاره یا ایقاع باشد مانند ابراء و فسخ.

برای مثال، شرط شود، خریدار به جای پرداخت اولیه قرارداد، اتومبیل وی به تملیک فروشنده درآید. شرط نتیجه قابل اسقاط نمی باشد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

 

سوالات متداول

۱- کدام یک از خیارات قابل اسقاط نیستند؟

تدلیس، تخلف از شرط و تعذر تسلیم قابل اسقاط نیست.

۲- در صورت تخلف از شرط فعل اقدام متعهدله چیست؟

ابتدا دعوی الزام به ایفای تعهد مطرح می شود. در صورت عدم امکان انجام تعهد، معامله قابل فسخ است.

۳- آیا خیار تخلف از وصف قابل اسقاط است؟

خیارات ضمن عقد قابل اسقاط از سوی طرفین هستند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *