- موانع ارث و ممنوعیت ارث بری چیست؟ - 2024-07-24
- تفاوت های چک و سفته - 2024-07-24
- اثر خط خوردن عبارت حواله کرد در چک - 2024-07-22
دعوی رفع تصرف عدوانی مشاعات ساختمان در مواردی جریان دارد که سابقاً ملک تحت تصرف ساکنین ساختمان بوده ولی در حال حاضر یک یا برخی از همسایگان بدون اجازه سایرین، بخش اشتراکی را مورد تصرف و استفاده خود قرار دهد.
دعوی رفع تصرف عدوانی مختص اموال غیر منقول از قبیل آپارتمان و زمین است و از دو جنبه حقوقی و کیفری قابل پیگیری می باشد.
در ادامه وکیل تصرف عدوانی تهران به طور کاربردی، به بررسی تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان، مراحل دعوی و اعاده به وضع سابق پرداخته است.
ضمن اینکه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل دعوی رفع تصرف عدوانی
فهرست مطالب
- دادگاه حقوقی محل ملک صلاحیت رسیدگی به دعوی را دارد.
- دعوی غیر مالی است.
- خواسته رفع تصرف عدوانی و اعاده به وضع پیشین بعلاوه خسارات دادرسی است.
- مدارک لازم مبنی بر اینکه خواهان حق استفاده از فضای مشاعی غصب شده را دارد و دلایل تصرف پیشین وی همچنین دلایل کافی مبنی بر تصرف عدوانی خوانده از جمله شهادت شهود و تامین دلیل ضمیمه دادخواست می شود.
- دعوی بر علیه متصرف یا متصرفین عدوانی اقامه می گردد.
- با صدور دادنامه بدوی، حکم قبل از قطعیت قابل اجراست. محکوم له(خواهان) می تواند درخواست اجرای حکم و رفع تصرف کند. اجرای زودهنگام حکم رفع تصرف ویژه دعاوی تصرف است و از مزایای آن به شمار می رود.
مشاعات ساختمان کدامند؟
ملک مشاع ملکی است که بیش از دو نفر در آن سهم داشته و شریک باشند. در مقابل، ملک مفروزی است که دارای یک مالک و متصرف است. در مواردی ملک چند نفر متصرف مشاعی دارد. ولی یکی از آنها بدون اجازه بقیه سهم مورد استفاده آنها را تصرف می کند.
بیشتر بدانید:
از رایج ترین مصادیق آن، تصرف ساکنین ساختمان در قسمت های اشتراکی از قبیل راه پله، پشت بام، حیاط اشتراکی، پارکینگ است. در دعوی تصرف عدوانی مشاعات ممکن است شرکا مالک یا مستاجر ملک باشند.
گاهی دو یا چند نفر در ملکی مشاعاً شریک هستند. در این صورت سهم شرکا در تمام ذرات ملک پخش شده و همگی مالک هستند.
طبق قانون تملک آپارتمان ها مصوب ۱۳۴۳ و آیین نامه اجرایی آن، ساختمان به دو بخش تقسیم می شود قسمت‌های اختصاصی و اشتراکی. قسمت های اختصاصی به زیربنای اختصاصی هر واحد گفته می شود.
قسمت های اشتراکی به سقف مشترک واحد بالا و پایین، راه پله ها، پشت بام، دیوار مشترک با واحد کناری، حیاط مشترک، پارکینگ و امثال آن می گویند.
شرکا در تمام قسمت های مشاعات حق تصرف دارند. هیچ یک از ساکنین نمی توانند بدون اجازه بقیه آن را مورد تصرف انحصاری خود قرار دهد.
بیشتر بدانید:
تصرف عدوانی چیست؟
تصرف عدوانی فقط در مورد ملک واقع می شود. در اموال منقول مانند خودرو راه ندارد. ممکن است مدعی رفع تصرف مالک باشد یا متصرف(مستاجر). ارکان تحقق تصرف عدوانی عبارت است از: ۱- ملک سابقاً در تصرف خواهان بوده است؛ ۲- در حال حاضر ملک در تصرف خوانده است؛ ۳- عدوانی و غیر قانونی بودن تصرفات خوانده می باشد.
مستند قانونی رسیدگی به دعوی رفع تصرف عدوانی ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی است: در دعاوی تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت، خواهان باید ثابت نماید که موضوع دعوا حسب مورد قبل از خارج شدن ملک از تصرف وی و یا قبل از ممانعت و یا مزاحمت در تصرف و یا مورد استفاده او بوده و بدون رضایت او و یا به غیر وسیله قانونی از تصرف وی خارج شده است.
تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان
ماده ۱۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی در مورد تصرف عدوانی در ملک مشاع بیان می دارد: در صورتی که دو یا چند نفر مال غیرمنقولی را به طور مشترک در تصرف داشته یا استفاده می کرده اند و بعضی از آنان مانع تصرف یا استفاده و یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود حسب مورد در حکم تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب و مشمول مقررات این فصل خواهد بود.
در مواقعی که هر یک از ساکنین، از مشاعات و مشترکات ساختمان بدون رضایت بقیه استفاده کند تصرف عدوانی پدید می آید. برای مثال، پارک کردن خودرو در بخشی از مشاعات غیر از پارکینگ.
همسایه ای که حقوق وی تضییع شده حق دارد با اقامه دعوی احقاق حق نموده و وضعیت سابق که تصرف خودش بوده را اعاده نماید. دعوی تصرف عدوانی از دو جنبه حقوقی و کیفری قابل طرح است.
بیشتر بدانید:
چطور دعوی را ثابت کنیم؟
مرحله اثبات دعوی از موارد مهم اقامه این دعوی است. خواهان باید به ضمیمه دادخواست و یا در زمان مقتضی آنچه جهت احقاق حق و اثبات دعوی لازم است به دادگاه ارائه دهد. دادگاه با دلایل و دفاعیات طرفین اتخاذ تصمیم نموده و حکم صادر می گردد.
خواهان رفع تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان که یکی از ساکنین است می بایست مدارک لازم در مورد تصرف سابق خود، تصرفات فعلی خوانده، عدوانی و غیر قانونی بودن تصرفات وی را به دادگاه ارائه دهد.
بیشتر بدانید:
برای این منظور، گزارش کارشناس رسمی دادگستری در قالب تامین دلیل که از محل بازدید به عمل آورده و تصرفات غیرقانونی خوانده را صورتجلسه نموده ضمیمه دادخواست می گردد.
جرم تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان
در مواردی یکی از ساکنین ساختمان به طور غیر قانونی ماشینش را در پارکینگ دیگری و یا در حیاط مشاعی پارک می کند.
در این صورت با توجه به عدم رضایت ساکنین و تحقق جرم تصرف عدوانی، مالک رسمی پارکینگ و مالکین ساختمان می تواند شکایت کیفری نماید.
به طور کلی استفاده از بخش های مشاعی ساختمان بدون رضایت مالک قانونی آن می تواند شکایت رفع تصرف عدوانی را به همراه داشته باشد.
در این صورت، چنانچه متضرر قصد شکایت کیفری تصرف عدوانی داشته باشد، باید سند مالکیت رسمی ملک یا منافع آن را به محکمه کیفری ارائه دهد. دادگاه ابتدا مراتب مالکیت را احراز سپس به بررسی سایر دلایل می پردازد.
عنصر مادی جرم، تصرف نمودن مشاعات به طور غیر قانونی و بدون رضایت ساکنین است.
عنصر معنوی، سوءنیت عام و خاص متهم است که با رفتار مجرمانه عامدانه و عالمانه و با آگاهی از اینکه رفتارش تصرف غیر قانونی است، مرتکب جرم شده باشد. جرم تصرف عدوانی جرمی مقید است. لذا علاوه بر سوءنیت عام که قصد ارتکاب جرم است باید سوءنیت خاص که قصد ضرر به شاکی است نیز وجود داشته باشد.
عنصر قانونی جرم ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی(تعزیرات) می باشد.
مجازات جرم تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان یک ماه تا یک سال زندان و رفع تصرف عدوانی است. به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹ مجازات آن به ۱۵ روز تا ۶ ماه حبس کاهش یافته است.
تصرف عدوانی جرمی قابل گذشت است و چون جرمی مستمر است تا زمانی که تصرف غیر قانونی ادامه دارد حق شکایت وجود خواهد داشت.
بیشتر بدانید:
◇ تصرف غیر مجاز در قسمت مشاعات ساختمان، مصداق بزه تصرف عدوانی است.
(شماره دادنامه قطعی ۹۴۰۹۹۸۲۱۵۵۶۰۰۸۰۰ – ۹۵/۸/۲۶ شعبه ۳۸ دادگاه تجدیدنظر تهران)
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا حیاط جزء مشاعات ساختمان است؟
حیاط جزء مشاعات است مگر به موجب سند در سهم اختصاصی یکی از ساکنین باشد.
۲- جرم تصرف عدوانی درجه چند است؟
جرم درجه ۷ است.
۳- دادگاه در دعوای حقوقی چه مواردی را مدنظر قرار می دهد؟
سبق تصرف خواهان و تصرف کنونی خوانده و عدوانی بودن تصرف در دعوی رفع تصرف عدوانی مشاعات ساختمان بررسی می گردد.
