- گذشت منجز و مشروط (معلق) – عدول از گذشت - 2024-10-09
- تاثیر گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت - 2024-10-09
- تشدید و تخفیف قرار تامین کیفری - 2024-10-07
جرم تخریب عبارت است از وارد آوردن خسارت به مال شخص با سوءنیت و به طور عمدی. تخریب در لغت به معنای خراب کردن و ویران نمودن است.
جرم تخریب به دلیل اینکه موجب خسارت به اموال دیگری می شود جرم بر علیه اموال و مالکیت محسوب می شود. در قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ تعریفی از این جرم نشده است.
از مصادیق آن سوزاندن مال یا شیء متعلق به دیگری اعم از منقول یا غیر منقول و مفروز یا مشاع است. گاهی در اثر نابود کردن عمدی مال دیگری جرم تخریب محقق می شود گاهی با خسارت وارد آوردن بدون از بین رفتن مال عنصر مادی جرم شکل می گیرد.
در ادامه وکیل کیفری تهران جرم تخریب و نحوه اثبات و مجازات آن و سایر موارد مهم را بیان می کند.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
فهرست مطالب
- شروط تحقق جرم تخریب
- نحوه اثبات جرم
- رکن مادی جرم
- رکن معنوی یا روانی
- رکن قانونی
- مجازات جرم تخریب و درجه آن
- تخریب مالی که ارزش آن تا ده میلیون تومان است
- شرط مالکیت شاکی
- قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن جرم
- مرور زمان جرم
- شروع به جرم
- جرم تخریب اسناد دولتی
- جرم تخریب درختان موضوع ماده ۱ قانون گسترش فضای سبز
- جرم خرابکاری در وسایل و تأسيسات مورد استفاده عمومی
- سوالات متداول
شروط تحقق جرم تخریب
برای تحقق کامل جرم چند شرط باید وجود داشته باشد.
۱- عمدی بودن تخریب مال دیگری
۲- ورود ضرر به صاحب مال اعم از ضرر مادی یا معنوی.
۳- مالکیت شاکی نسبت به مال مورد شکایت
نحوه اثبات جرم
هر جرمی برای اینکه قابل تعقیب و مجازات قرار بگیرد باید عناصر و ارکان آن اثبات شود. در بدو شکایت، شاکی باید اسناد مربوط به مالکیت خود نسبت به مال موضوع شکایت را ارائه و ضمیمه شکوائیه نماید.
مراحل بعدی که اخذ اظهارات از متهم و تحقیقات مقدماتی است در خصوص عمدی بودن عمل ارتکابی و ورود خسارت به شاکی اقدامات لازم صورت می گیرد.
بیشتر بدانید:
شاکی مدارک مربوط به خسارت وارده را باید به مرجع قضائی به همراه دفاع صحیح ارائه نماید. وی می تواند ضمن شکوائیه یا بعد از آن، صدور قرار تامین خواسته و توقیف اموال متهم را از مرجع قضائی رسیدگی کننده تقاضا نماید.
رکن مادی جرم
عنصر مادی جرم تخریب شامل از بین بردن مال یا شیء متعلق به دیگری به نحوی از انحاء می باشد.
ممکن است، عمل تخریب به صورت فعل مستقیم باشد مانند قطع درخت یا به صورت غیر مستقیم محقق شود مانند بستن آب به قصد نرسیدن آب به مزرعه و در نتیجه خشکاندن محصول.
جرم تخریب نسبت به اموال یا اشیائی واقع می شود که دارای ارزش مادی یا معنوی هستند. مالی که فاقد ارزش است ولی برای صاحب آن ارزش معنوی داشته باشد می تواند موضوع جرم واقع شود. با تخریب اموال فاقد مالیت از قبیل مشروبات الکلی یا ادوات قمار جرمی محقق نمی شود.
برای تحقق این جرم وسیله خاصی مدنظر نیست. هر وسیله ای که موجب از بین بردن مال دیگری و ورود خسارت به مالک شود برای تحقق جرم کافی است.
رکن معنوی یا روانی
هر جرمی برای اینکه قابل تعقیب و مجازات باشد می بایست سوءنیت عام مرتکب احراز گردد. به علم و عمد در ارتکاب جرم سوءنیت عام می گویند. در صورتی تخریب مال دیگری جرم محسوب می شود که با اراده و عمد واقع شده باشد.
در صورت فقدان هر یک از ارکان مزبور عمل ارتکابی فاقد وصف مجرمانه بوده و صرفاً واجد مسئولیت مدنی می باشد. سوءنیت خاص یا قصد نتیجه در این جرم ورود ضرر به مالک است.
بنابراین چنانچه تخریب مال دیگری به قصد ضرر به غیر نباشد مانند شکستن پنجره به منظور نجات فردی از آتش سوزی، در چنین صورتی جرمی واقع نشده است.
رکن قانونی
ماده ۶۷۵ قانون تعزیرات: هر کس عمداً عمارت یا بنا یا کشتی یا هواپیما یا کارخانه یا انبار و به طور کلی هر محل مسکونی یا معد برای سکنی یا جنگل یا خرمن یا هر نوع محصول زراعی یا اشجار یا مزارع یا باغ های متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از دو تا پنج سال محکوم می شود.
تبصره– اعمال فوق در این فصل در صورتی که به قصد مقابله با حکومت اسلامی باشد مجازات محارب را خواهد داشت.
ماده ۶۷۶– هرکس سایر اشیاء منقول متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.
ماده ۶۷۷– هرکس عمداً اشیاء منقول یا غیرمنقول متعلق به دیگری را تخریب نماید یا به هر نحو کلاً یا بعضاً تلف نماید و یا از کار اندازد به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه و در صورتی که میزان خسارت وارده یکصد میلیون ریال یا کمتر باشد به جزای نقدی تا دو برابر معادل خسارت وارده محکوم خواهد شد.
ماده ۶۷۸- هر گاه جرایم مذکور در مواد (۶۷۶) و (۶۷۷) به وسیله مواد منفجره واقع شده باشد مجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس است.
ماده ۶۸۹- در تمام موارد مذکور در این فصل هر گاه حرق و تخریب و سایر اقدامات انجام شده منتهی به قتل یا نقص عضو یا جراحت و صدمه به انسانی شود مرتکب علاوه بر مجازات های مذکور حسب مورد به قصاص و پرداخت دیه و در هر حال به تأدیه خسارات وارده نیز محکوم خواهد شد.
مجازات جرم تخریب و درجه آن
درجه مجازات جرایم تعزیری ذیل ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ذکر شده اند بر اساس آن:
▪︎ مجازات آتش زدن اموال غیرمنقول متعلق به دیگری یا به وسیله مواد منفجره، دو تا پنج سال حبس است که درجه پنج محسوب می شود.
▪︎ مجازات تخریب یا اتلاف مال دیگری حبس تعزیری از سه ماه تا یکسال و ششماه است که مجازات درجه هفت است.
تخریب مالی که ارزش آن تا ده میلیون تومان است
پس از اصلاحات قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۹۹ و وضع قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات جرم تخریب با ارزش تا ده میلیون تومان اصلاح شد.
به دلیل پایین بودن ارزش مال تا ده میلیون ،قانون نسبت به تخریب آن قائل به تخفیف شده و آن را محدود به مجازات جزای نقدی تا دو برابر خسارات وارده به شاکی نموده و جرمی قابل گذشت است.
شرط مالکیت شاکی
◇ احراز مالکیت شاکی از شرایط و مقدمات رسیدگی به شکایت تخریب مال است.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۱۳۰۰ – ۱۳۹۳/۱۰/۱۶ شعبه ۹ دادگاه تجدیدنظر تهران)
قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن جرم
طبق قوانین جزایی ایران اصل بر غیر قابل گذشت بودم جرم است مگر قابل گذشت بودن آن تصریح شده باشد. جرم تخریب یا اتلاف مال منقول یا غیر منقول متعلق به دیگری قابل گذشت است.
در حالیکه جرم آتش زدن این اموال یا اموال عمومی و یا در مواردی که با بکار بردن مواد محترقه است از موجبات تشدید مجازات بوده و جرمی غیر قابل گذشت است.
مرور زمان جرم
با توجه به قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن جرم ارتکابی مشخص می شود آیا جرم مشمول مرور زمان شده است یا خیر.
بیشتر بدانید:
اگر جرم تخریب از جرایم غیر قابل گذشت باشد طبق مواعد مقرر در ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی و اگر قابل گذشت باشد مطابق ماده ۱۰۶ این قانون رفتار می شود که بر مبنای آن:
▪︎ مرور زمان جرم آتش زدن مال دیگری یا به وسیله مواد محترقه پس از انقضای هفت سال از تاریخ وقوع جرم است.
▪︎ مرور زمان جرم تخریب یا اتلاف مال دیگری پس از انقضای سه سال از زمان تحقق جرم می باشد.
شروع به جرم
طبق قانون مجازات اسلامی شروع به جرم در جرایم درجه یک تا پنج جرم انگاری شده و برای آن مجازات تعیین شده است.
بر اساس همین قاعده ابتدا درجه مجازات مشخص می شود سپس اگر در ردیف مجازات های مذکور قرار گرفت شروع به جرم مربوط قابل تعقیب و مجازات خواهد بود.
– مجازات شروع به جرم آتش زدن اموال متعلق به غیر یا تخریب به وسیله مواد منفجره حبس تعزیری یا شلاق یا جزای نقدی درجه شش می باشد.
– شروع به جرم خراب کردن یا تلف مال منقول یا غیرمنقول متعلق به دیگری جرم نیست بنابراین در این موارد مرتکب قابل تعقیب نیست.
جرم تخریب اسناد دولتی
ماده ۶۸۱ قانون تعزیرات: هر کس عالماً دفاتر و قبالهها و سایر اسناد دولتی را بسوزاند یا به هر نحو دیگری تلف کند به حبس از دو تا ده سال محکوم خواهد شد.
شرایط این جرم عبارت است از:
۱- موضوع جرم باید سند بوده و متعلق به دولت باشد.
۲- سوءنیت عام جرم علم و عمد مرتکب و سوءنیت خاص و قصد نتیجه در آن، ورود ضرر است.
۳- جرم عمومی و غیر قابل گذشت است.
۴- مجازات آن دو تا ده سال حبس و درجه چهار است.
۵- مرور زمان جرم ده سال از تاریخ وقوع جرم است.
۶- مجازات شروع به جرم حبس تعزیری درجه پنج، حبس بیش از دو تا پنج سال است.
جرم تخریب درختان موضوع ماده ۱ قانون گسترش فضای سبز
ماده ۶۸۶ قانون تعزیرات: هر کس درختان موضوع ماده یک قانون گسترش فضای سبز را عالماً عامداً و بر خلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد علاوه بر جبران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال یا جزای نقدی از سه میلیون تا هیجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
وکیل اراضی در خصوص شرایط جرم مزبور می گوید:
۱- موضوع جرم باید درخت باشد و درخت در شهر واقع شده و تخریب آن بدون اخذ مجوز از شهرداری محل واقع شده باشد.
۲- سوءنیت عام، علم و عمد مرتکب و سوءنیت خاص و قصد نتیجه، قصد ورود ضرر است.
۳- جرم عمومی و غیر قابل گذشت است.
۴- مجازات آن حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال یا جزای نقدی از سه میلیون تا هجده میلیون ریال و درجه چهار است.
۵- مرور زمان شکایت ده سال از تاریخ جرم است.
۶- مجازات شروع به جرم حبس تعزیری درجه پنج، حبس بیش از دو تا پنج سال است.
جرم خرابکاری در وسایل و تأسيسات مورد استفاده عمومی
ماده ۶۸۷ قانون تعزیرات: هر کس در وسایل و تأسیسات مورد استفاده عمومی از قبیل شبکه های آب و فاضلاب، برق، نفت، گاز، پست و تلگراف و تلفن و مراکز فرکانس و ماکروویو (مخابرات) و رادیو و تلویزیون و متعلقات مربوط به آنها اعم از سد و کانال و انشعاب لوله کشی و نیروگاه های برق و خطوط انتقال نیرو و مخابرات (کابلهای هوایی یا زمینی یا نوری) و دستگاه های تولید و توزیع و انتقال آنها که به هزینه یا سرمایه دولت یا با سرمایه مشترک دولت و بخش غیر دولتی یا توسط بخش خصوصی برای استفاده عمومی ایجاد شده و همچنین در علائم راهنمایی و رانندگی و سایر علائمی که به منظور حفظ جان اشخاص یا تأمین تأسیسات فوق یا شوارع و جاده ها نصب شده است، مرتکب تخریب یا ایجاد حریق یا از کار انداختن یا هر نوع خرابکاری دیگر شود بدون آنکه منظور او اخلال در نظم و امنیت عمومی باشد به حبس از سه تا ده سال محکوم خواهد شد.
تبصره ۱- در صورتی که اعمال مذکور به منظور اخلال در نظم و امنیت جامعه و مقابله با حکومت اسلامی باشد مجازات محارب را خواهد داشت.
تبصره ۲- مجازات شروع به جرائم فوق یک تا سه سال حبس است.
شرایط جرم تخریب عبارت است از:
۱- موضوع جرم باید وسایل و تأسيسات مورد استفاده عموم باشد و به قصد اخلال در نظم و امنیت جامعه نباشد و تاسیسات مزبور ایجاد یا نصب شده باشند و مرتکب نظامی نباشد.
۲- سوءنیت عام، علم و عمد مرتکب و سوءنیت خاص قصد ورود ضرر است.
۳- جرم عمومی و غیر قابل گذشت است.
۴- مجازات آن سه تا ده سال حبس تعزیری و درجه چهار است.
۵- مرور زمان شکایت، ده سال از تاریخ وقوع جرم است.
۶- مجازات شروع به جرم، حبس تعزیری درجه پنج، حبس بیش از دو تا پنج سال است.
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور کیفری و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا باز کردن قفل بدون ورود خسارت جرم تخریب است؟
یکی از ارکان جرم مزبور ورود خسارت به مالک است در این حالت جرمی واقع نشده است.
۲- اگر مالی آتش زده شود ولی به دلیل ضد حریق بودن خراب نشود آیا جرم واقع شده است؟
به دلیل عدم ورود خسارت جرم محقق نشده است.
۳- اگر تخریب به طور غیر عمد باشد حکم آن چیست؟
یکی از ارکان جرم مزبور عمدی بودن عمل ارتکابی است.