- قانون بیمه شخص ثالث – نکات کاربردی - 2024-11-09
- سند در دعاوی حقوقی – آثار و نحوه دفاع - 2024-10-28
- تهاتر – شرایط تحقق و انواع آن - 2024-10-26
خلع ید مشاعی عبارت است از اینکه ملکی که دارای بیش از یک مالک است، یکی از مالکین کل ملک یا بیش از سهم خود را بدون رضایت بقیه متصرف شود. در این صورت مالک یا مالکین دیگر با اقامه دعوی، متصرف را با حکم دادگاه از ملک بیرون می کنند.
نمونه رایج مالکیت مشاعی، ملک ورثه ای است. بعد از فوت مورث، تمام وراث قانونی، مالک مشاعی اموال متوفی می شوند.
در این مقاله وکیل ملکی تهران مراحل و شرایط دعوی خلع ید مشاعی و ارکان آن را بیان می کند.
بعلاوه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
خلع ید مشاعی چیست؟
فهرست مطالب
خلع ید عبارتست از بیرون کردن متصرف از ملک که به طور عدوان بر آن سلطه یافته استملک مشاع ملکی است که بیش از یک مالک رسمی دارد. مالکین هر تعداد که باشند در تمام ذره ذره ملک سهیم و شریک می باشند.
بیشتر بدانید:
چنانچه یک یا برخی از مالکین مشاعی بدون رضایت سایرین ملک را در تصرف خود داشته باشند، هر یک از مالکین دیگر میتواند با ارائه گواهی انحصار وراثت و سند مالکیت رسمی که بیانگر این است ملک به نامش است، دعوی خلع ید مشاعی را اقامه نماید.
مراحل دعوی خلع ید مشاعی
- دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به دعوی را دارد، دادگاه حقوقی محل ملک است.
- دعوی خلع ید مشاع، دعوایی مالی است.
- هزینه دادرسی بر اساس قیمت منطقه ای ملک پرداخت می شود.
- خوانده دعوی، تمام مالکین مشاعی ملک هستند.
- اگر یکی از مالکین جزء خواندگان آورده نشود، دادگاه دعوی را رد می نماید.
- در ستون خواسته مشخصات پلاک ثبتی ملک آورده می شود.
- خواسته دعوی، درخواست صدور حکم به خلع ید مشاعی از ملک مورد تصرف عدوانی است.
- خواهان (خواهان ها) باید دارای سند رسمی مالکیت ملک مورد تصرف باشند.
بیشتر بدانید:
ارکان دعوی خلع ید مشاعی
برای طرح این دعوی می بایست شرایط و ارکان آن رعایت شود.
۱- خواهان باید مالک رسمی بخش مشاعی ملک باشد. در دعوای خلع ید مشاعی ملک ورثه ای سند مالکیت مورث و گواهی حصر وراثت کافی است.
۲- فقط در مورد اموال غیر منقول مانند آپارتمان، مغازه، زمین و… تحقق می یابد.
۳- تصرفات یک یا برخی از مالکین در ملک باید بدون رضایت بقیه شرکا باشد. برای اثبات عدم رضایت در تصرف ارسال اظهارنامه راهگشاست.
مالکیت مشاعی ورثه
با فوت هر شخصی، ورثه حین الفوت مالک آنچه از متوفی به جا مانده می شوند. مالکیت ورثه بر ماترک مشاعی بوده و در جزء جزء آن سهیم و شریک هستند.
اگر ملکی به نام مورث باشد وراث همگی مالک آن بوده و می تواند از نظر حقوقی هر دخل و تصرفی بخواهند در آن نمایند.
اما از نظر مادی و تصرف ملک بایستی با اجازه همه شرکا و مالکین باشد والا تصرف غیر قانونی محسوب می گردد. در این صورت هر یک از ورثه قانونی می تواند دعوی خلع ید مشاعی بر علیه متصرف مطرح نماید.
بیشتر بدانید:
ضمائم و هزینه دعوی خلع ید مشاعی
مهم ترین مدرک این دعوی سند مالکیت رسمی ملک است که باید به نام خواهان به عنوان یکی از مالکین مشاعی باشد.
تا زمانی که سند رسماً به نام نباشد نمی توان دادخواست داد. دلایل مربوط به تصرفات غیر قانونی خوانده(دیگر مالک مشاعی ملک) ضمیمه دادخواست می شود.
اگر دعوی بین ورثه است گواهی انحصار وراثت مورث که بیانگر تعداد و نام وراث است، ضمیمه می گردد.
اجرای حکم
با قطعیت دادنامه، مفاد حکم در اجرای احکام دادگاه اجرا می گردد. اگر محکوم علیه اقدامی در جهت اجرای حکم و خارج شدن از ملک ننماید. دادورز به همراه محکوم له یا وکیل وی و مامور کلانتری، حکم خلع ید مشاعی را اجرا می نماید.
به موجب ماده ۴۳ قانون اجرای احکام مدنی از کل ملک دست هر چند نفر که باشد خلع ید به عمل می آید.
بیشتر بدانید:
نمونه آرای قضائی
◇ هر یک از مالکین مشاعی ملک حق دارد خلع ید دیگر مالکین مشاعی را به علت عدم رضایت به تصرف دیگران بخواهد در این مورد نیز حکم ماده ۴۳ قانون اجرای احکام مدنی جاری است.
(دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۱۳۴۲ – ۹۱/۱۱/۲۵ شعبه ۳۵ دادگاه تجدیدنظر تهران)
◇ در صورتی که مالکین مشاعی با توافق یکدیگر ملک را از حالت اشاعه خارج نمایند در این حالت دعوی یکی از مالکین مشاعی مبنی بر خلع ید وارد نیست و صرفاً مراحل تشریفاتی آن در اخذ صورت مجلس تفکیکی باقیمانده است.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۰۴۵ – ۹۳/۸/۲۰ شعبه ۱ دادگاه تجدیدنظر تهران)
جهت دریافت مشاوره تخصصی در امور ملکی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- در دعوی خلع ید مشاعی ملک ورثه ای خواندگان چه کسانی هستند؟
همه وراث طبق گواهی انحصار وراثت خوانده قرار می گیرند.
۲- اجرت المثل ایام تصرف ملک به چه کسی تعلق می گیرد؟
اجرت المثل به نسبت سهم خواهان به وی می رسد.
۳- آیا خواهان می تواند هزینه های متحمله را دریافت کند؟
خواهان در دعوی خلع ید مشاعی می تواند خسارات دادرسی شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل و سایر موارد را مطالبه کند.