فرجام خواهی از رای کیفری

فرجام خواهی از رای کیفری
زهرا شریفی

 

فرجام خواهی از آراء کیفری، درخواست تجدیدنظر از آراء صادره از دادگاه کیفری ۱ می باشد. درخواست فرجام خواهی به دفتر دادگاه صادرکننده حکم یا به دفتر زندان اگر محکوم علیه زندانی است و در مورد اطفال و نوجوانان به دفتر کانون اصلاح و تربیت تسلیم می شود.

مرجع مربوطه دادخواست و ضمائم آن را بررسی و در صورت کامل بودن آن را به دیوان عالی کشور ارسال می نماید. در صورت وجود نقص، موارد نقص جهت رفع آن به فرجام خواه ابلاغ می شود. در صورت عدم رفع نقص در مهلت مقرر درخواست رد می شود رای صادره قابل اعتراض است.

در این مقاله وکیل فرجام خواهی طرق اعتراض و شرایط فرجامخواهی را بیان می کند.‌

همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

آرای بدوی که مرجع رسیدگی به اعتراض آنها دیوان عالی کشور است

“ماده ۴۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری: آرای صادره درباره جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، قطع عضو، حبس ابد و یا تعزیر درجه سه و بالاتر است و جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها نصف دیه کامل یا بیش از آن است و آرای صادره درباره جرائم سیاسی و مطبوعاتی، قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.
تبصره – اجرای این ماده مانع از انجام سایر وظایف نظارتی دیوان‌عالی کشور به شرح مقرر در اصل یکصد و شصت و یکم (۱۶۱) قانون اساسی نمی‌باشد.”

“اصل ۱۶۱ قانون اساسی: دیوان عالی کشور به منظور نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت رویه قضایی و انجام مسئولیت‌هایی که طبق قانون به آن محول می‌شود بر اساس ضوابطی که رئیس قوه قضاییه تعیین می‌کند تشکیل می‌گردد.”

“ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری: به جرائم زیر در دادگاه کیفری یک رسیدگی می‌شود:
الف- جرائم موجب مجازات سلب حیات
ب- جرائم موجب حبس ابد
پ – جرائم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن
ت – جرائم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر
ث- جرائم سیاسی و مطبوعاتی”

مجازات درجه یک تا سه عبارتند از:

درجه ۱: حبس بیش از بیست و پنج سال، جزای نقدی بیش از دو میلیارد و هشتصد میلیون (۲/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال، مصادره کل اموال انحلال شخص حقوقی

درجه ۲: حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال، جزای نقدی بیش از یک میلیارد و پانصد میلیون (۱/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا دو میلیارد و هشتصد میلیون (۲/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال

درجه ۳: حبس بیش از ده تا پانزده سال، جزای نقدی بیش از یک میلیارد (۱/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا یک میلیارد و پانصد میلیون (۱/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال

بیشتر بدانید:

نحوه تجدیدنظرخواهی از آراء کیفری

منظور از فرجام خواهی ماده ۴۲۸ همان اعتراض به آراء مذکور در ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری است. جرایم موضوع این ماده در دادگاه کیفری ۱ رسیدگی می شوند و مرجع رسیدگی به اعتراض آنها دیوان عالی کشور است.

چه اشخاصی حق فرجام خواهی دارند؟

ماده ۴۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری: اشخاص زیر حق درخواست تجدید نظر یا فرجام دارند:
الف – محکوم علیه، وکیل یا نماینده قانونی او
ب – شاکی یا مدعی خصوصی و یا وکیل یا نماینده قانونی آنان
پ – دادستان از جهت برائت متهم، عدم انطباق رای با قانون و یا عدم تناسب مجازات

مهلت فرجام خواهی

مهلت فرجام خواهی برای افراد مقیم ایران ۲۰ روز و در مورد افراد مقیم خارج کشور ۲ ماه از تاریخ ابلاغ رای یا انقضای مهلت واخواهی است.

فرجام خواهی خارج از مهلت

“ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری: متهم مکلف است در موعد مقرر حاضر شود و اگر نتواند باید عذر موجه خود را اعلام کند. جهات زیر عذر موجه محسوب می‌شود:
الف- نرسیدن یا دیر رسیدن احضاریه به گونه‏ ای که مانع از حضور شود.
ب- بیماری متهم و بیماری سخت والدین، همسر یا اولاد وی که مانع از حضور شود.
پ- همسر یا یکی از اقربا تا درجه سوم از طبقه دوم فوت شود.
ت- ابتلاء به حوادث مهم از قبیل بیماریهای واگیردار و بروز حوادث قهری مانند سیل و زلزله که موجب عدم امکان تردد گردد.
ث- متهم در توقیف یا حبس باشد.
ج – سایر مواردی که عرفاً به تشخیص بازپرس عذرموجه محسوب می‌شود.
تبصره – در سایر موارد، متهم می‏ تواند برای یک بار پیش از موعد تعیین شده، بازپرس را از علت عدم حضور خود مطلع سازد و موافقت وی را اخذ نماید که در این مورد، بازپرس می‌تواند در صورت عدم تاخیر در تحقیقات، تا سه روز مهلت را تمدید کند.”

︎اگر محکوم علیه یا شاکی که حکم یا قرار بر علیه هر یک از آنها صادر شده، در موعد مقرر اقدام به ثبت اعتراض نکند، دادگاه قرار رد درخواست وی را صادر می کند.

چنانچه به موجب یکی از جهات عذر موجه مذکور در ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری محکوم علیه نتوانسته باشد در موعد مقرر فرجام خواهی کند باید مراتب اثبات آن را به ضمیمه لایحه دفاعیه ارائه دهد.

︎دادگاه صادر کننده حکم ابتدا به عذر عنوان شده رسیدگی اگر آن را موجه تشخیص دهد دستور ارسال پرونده را به دیوان عالی کشور صادر خواهد کرد.

جهات فرجام خواهی

“ماده ۴۶۴ قانون آیین دادرسی کیفری: جهات فرجام خواهی به قرار زیر است:
الف – ادعای عدم رعایت قوانین مربوط به تقصیر متهم و مجازات قانونی او
ب – ادعای عدم رعایت اصول دادرسی با درجه ای از اهمیت منجر به بی اعتباری رای دادگاه
پ – عدم انطباق مستندات با مدارک موجود در پرونده”

فرجام خواه ضمن لایحه دفاعیه جهت یا جهات فرجام خواهی را ذکر نموده و با توجه به ادله ابرازی طرفین در دادگاه، لزوم رعایت تفسیر قوانین کیفری به نفع متهم و رای صادره لایحه ای مستدل و مستند به قوانین تنظیم می کند.

بیشتر بدانید:

نحوه تنظیم لایحه دفاعیه

رسیدگی در دیوان عالی کشور

▪︎ رسیدگی در این مرحله بدون حضور طرفین صورت می گیرد مگر حضور ایشان لازم باشد.
▪︎ اگر رای موافق قانون صادر شده باشد ابرام می شود.
▪︎ چنانچه رای توسط مرجع غیر صالح صادر شده باشد نقض و پرونده به دادگاه صالح برای رسیدگی و صدور رای ارسال می شود.
▪︎ اگر علت نقض حکم، جرم نبودن عمل ارتکابی یا یکی از موارد موقوفی تعقیب وجود داشته باشد، نقض بلاارجاع می شود. به عبارتی رای نقض و پرونده بدون اقدام دیگری مختومه می گردد.
▪︎ اگر شعبه دیوان تشخیص دهد تحقیقات ناقص است یا خود اقدام به تکمیل آن می کند یا جهت رفع نقص به دادگاه صادرکننده حکم ارسال می نماید.
▪︎ در سایر موارد رای نقض و به شعبه هم عرض ارجاع می شود.

رای اصراری

در مواردی دیوان حکم صادره را نقض نموده و آن را به دادگاه هم عرض جهت رسیدگی و صدور حکم ارجاع می نماید. اگر دادگاه بر رای قبلی اصرار کند و برخلاف نظر دیوان رای قبلی را تایید کند رای اصراری صادر می شود.

اگر نسبت به رای صادره فرجام خواهی شود و دیوان آن را صحیح بداند حکم را تایید می کند. اما اگر آن را صحیح نداند هیئت عمومی شعب کیفری دیوان عالی کشور برای این منظور تشکیل می شود. اگر هیئت عمومی رای دادگاه دوم را تایید کند حکم ابرام می شود.

چنانچه عقیده بر نقض آن داشته باشد، حکم را نقض و پرونده جهت رسیدگی به دادگاه هم عرض ارجاع می شود. دادگاه موظف است بر اساس استدلال هیئت عمومی دیوان رای صادر نماید رای صادره قطعی است.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

سوالات متداول

۱- آیا دیوان عالی کشور می تواند مجازات مقرر در حکم را تشدید کند؟

تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر، خواه دیوان عالی کشور باشد یا دادگاه تجدیدنظر استان ممنوع است.

۲- اگر فرجام خواهی خارج از مهلت صورت گیرد دادگاه چه اقدامی می کند؟

چنانچه بدون عذر موجه باشد قرار رد درخواست صادر می شود.

۳- در صورتی که رای مورد اعتراض غیابی صادر شده باشد چه موقع می توان فرجام خواهی کرد؟

ابتدای مهلت اعتراض، پس از انقضای مهلت بیست روزه واخواهی و در صورت واخواهی از تاریخ ابلاغ رای بعدی است.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *