- ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی – تحلیل ماده - 2023-11-13
- نمونه لایحه مطالبه حساب دوران وکالت - 2023-11-13
- نمونه دادخواست مطالبه سفته سفید امضاء - 2023-11-13
قرارداد صوری نوشته ای است که ظاهر و صورت یک معامله صحیح را دارد ولى طرفین یا یکی از آنها فاقد قصد بیع باشد. اولین و مهمترین شرط صحت هر معامله ای قصد انجام معامله است.
شخص فاقد قصد مانند شخص خواب، بیهوش و مست معامله اش بدون شک باطل است.
علاوه بر اشخاص مذکور کسانی که برای رسیدن به اهدافی نامشروع در ظاهر قراردادی بین خود می نویسند. ولی در واقع برای فرار از پرداخت دیون دولتی و غیر دولتی اقدام به این عمل می کنند. چنین معامله ای فاقد آثار و حیات حقوقی است. چرا که قصد در آن مفقود است.
در این مقاله قرارداد صوری و شرایط آن بیان می شود. همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
بطلان قرارداد صوری
اولین رکن اساسی صحت معاملات قصد طرفین است. وجود قصد بیانگر اراده باطنی متعاملین در انعقاد معامله است.
اگر قرارداد صوری و بدون قصد منعقد شود، باطل است. طبق ماده ۲۱۸ قانون مدنی: “هر گاه معلوم شود معامله با قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده معامله باطل است.”
برای مثال، در مبایعه نامه فروشنده به قصد فرار از پرداخت بدهی اش با شخصی قراردادی تنظیم می کند و ملک را به طور صوری و بدون پرداخت ثمن یا ثمن ناچیز منتقل می کند.
بیشتر بدانید:
به عبارتی ملک ۱۰۰ متری را با ثمن ده میلیون تومان منتقل می کند. ناچیز بودن ثمن یا عدم وجود آن در قرارداد یکی از شرایط و قرائن مثبته معامله صوری محسوب می شود.
از دیگر شرایط صوری بودن قرارداد می توان به انتقال ملک به خانواده و اقوام درجه یک اشاره کرد.
گاهی بدهکار مدعی می شود ثمن نقداً پرداخت شده است. با وجود پیشرفت سیستم بانکی و دستگاه‌های شتاب هیچ انسان متعارف و معقولی ثمن را نقدا پرداخت نمی کند. علی الخصوص اینکه قیمت ملک مرتب در حال افزایش است.
معامله به قصد فرار از دین صوری
با توجه به ماده ۲۱۸ قانون مدنی، معامله صوری باطل است. گاهی معامله به قصد فرار از دین تنظیم می شود ولی صوری نیست. به این معنا که قصد معامله وجود دارد و ارکان آن صحیح است اما غیرنافذ است. نفوذ و صحت چنین معامله ای منوط به تایید طلبکار است.
بیشتر بدانید:
طبق ماده ۲۱۸ معامله به قصد فرار از دین در صورتی باطل است که قصد انجام معامله وجود نداشته باشد. اگر معامله به قصد فرار از دین منعقد شود ولی قصد انتقال وجود داشته باشد معامله صحیح است. ولی در برابر طلبکاران انتقال دهنده غیر قابل استناد و غیرنافذ می باشد.
اثبات قرارداد صوری و شرایط آن
ذینفع معامله صوری که معمولاً طلبکار فروشنده است، دعوی بطلان قرارداد صوری را در دادگاه اقامه می کند. مثال رایج آن فرار از پرداخت مهریه زوجه است.
وقتی زوجه مهریه خود را اجرا می گذارد. زوج به قصد فرار از دین به طور صوری بدون ثمن ملک را فرضاً به مادر خود منتقل می کند چنین معامله ای باطل است.
بیشتر بدانید:
برای اثبات دعوی، خواهان به بدهی مسجل و مسلم معامله کننده، ثمن مورد معامله که اغلب ناچیز است و یا ثمنی رد و بدل نشده یا ادعا می شود ثمن نقداً پرداخت شده است که امری نامعقول است، شهادت شهود و سایر ادله موجود استناد می نماید.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا عدم پرداخت ثمن بیانگر صوری بودن معامله است؟
یکی از دلایل، فقدان یا ثمن جزء است.
۲- شرط مهم معامله به قصد فرار از دین چیست؟
وجود بدهی مسلم قبلی (مانند مهریه) از شرایط این معامله است.
۳- اگر معامله به قصد فرار از دین صوری نباشد چه حکمی دارد؟
قرارداد غیرنافذ است و صحت آن منوط به تنفیذ از سوی طلبکاران می باشد.
