ماده ۱۹۶ قانون مدنی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۱۹۶ قانون مدنی

کسی که معامله میکند آن معامله برای خود آن شخص محسوب است مگر اینکه در موقع عقد خلاف آن را تصریح نماید یا بعد خلاف‌ آن ثابت شود معذلک ممکن است در ضمن معامله که شخص برای خود میکند تعهدی هم به نفع شخص ثالثی بنماید.

 

تحلیل ماده ۱۹۶ قانون مدنی

✍ هرگاه شخص معامله ای منعقد کند و بعد از آن اختلاف می شود آیا اصیل معامله کرده یا نماینده، اصل بر این است که اصیل معامله را امضا نموده است مگر خلاف آن ثابت شود.
▪︎ در زمان معامله باید مشخص باشد چه کسی قرارداد را امضا می کند اصیل، نمایند یا شخص فضول.
▪︎ اصیل کسی است که مالک مورد معامله است و معامله را برای خود منعقد می کند. نماینده شخصی است که دارای اختیار و نمایندگی از سوی اصیل است و در زمان قرارداد مدرک نمایندگی خود را ارائه می دهد. فضول کسی است که نه اصیل است که مالکیتی نسبت به‌ مورد معامله داشته باشد و نه نماینده است.
▪︎ اگر غیر اصیل مبادرت به امضای قرارداد نماید و این موضوع را از طرف قرارداد مخفی کند، سپس مشخص شود اصیل شخص دیگری بوده است، اصیل و امضاکننده هر دو مسئول جبران خسارت طرف قرارداد می باشند. اصیل از باب مسئولیت قراردادی و امضاکننده از باب مسئولیت مدنی و به لحاظ کتمان حقیقت مسئول است.
▪︎ معامله شخص غیر اصیل که سمتی برای امضای قرارداد ندارد فضولی و غیر نافذ است. چنین عقدی اگر توسط مالک یا اصیل تنفیذ شود عقد از ابتدا صحیح بوده و تعهدات و حقوق طرفین ابقاء می گردد. اگر اصیل معامله را رد کند، معامله از ابتدا باطل محسوب شده و آثار معامله باطل بر آن بار می شود. در این صورت به طور کلی معامله و شروط آن، حقوق و تعهدات طرفین اعتباری نخواهند داشت.
▪︎ طبق بخش آخر ماده ۱۹۶ قانون مدنی ممکن است، طرفین معامله تعهدی هم به نفع شخص ثالث نمایند. شخص ثالث کسی است که جزء طرفین عقد نیست ولی آثار عقد به وی می رسد.
▪︎ ممکن است، تعهد به نفع ثالث به صورت شرط ضمن عقد باشد یا یکی از عوضین قرارداد باشد. در نتیجه آن، یک رابطه مستقیم حقوقی میان متعهد و ثالث ایجاد می گردد.
▪︎ در تعهد به نفع ثالث، قبول ثالث تعهد را لازم ︎می کند. اگر ثالث آن را قبول کند به نفع وی جریان می یابد و دیگر نمی تواند آن را رد نماید. اگر رد کند تعهد به نفع مشروط له قرارداد ادامه می یابد. در موارد سکوت، تعهد به نفع ثالث وجود دارد و وی می تواند آن را رد کند.
▪︎ اگر متعهد به تعهد خود در قبال ثالث عمل نکند‌، ثالث می تواند مطالبه خسارت کند ولی حق فسخ قرارداد را ندارد چون طرف عقد نیست مگر ضمن عقد حق فسخ به نفع ثالث شرط شده باشد.
▪︎ در صورت فوت ثالث، تعهد به نفع مشروط له برقرار می شود. اگر به نفع مشروط له قابل اجرا نباشد، می تواند عقد را فسخ نماید.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *