- موانع ارث و ممنوعیت ارث بری چیست؟ - 2024-07-24
- تفاوت های چک و سفته - 2024-07-24
- اثر خط خوردن عبارت حواله کرد در چک - 2024-07-22
موارد انحلال و خاتمه قرارداد عبارت است از فسخ، انفساخ، اقاله. ابطال و انقضای مدت در عقود با مدت معین. هر قراردادی که به طور صحیح و قانونی منعقد می شود بین طرفین آن لازم الاجرا و معتبر است و طرفین ملزم به اجرای آن می باشند. گاهی شرایطی به وجود می آيد که آثار آن انحلال قرارداد می باشد.
در ادامه وکیل امور قراردادها به صورت کاربردی، موارد خاتمه قرارداد، آثار و شرایط هر یک را طبق قانون و رویه محاکم بیان می کند.
بعلاوه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
در چه صورت قرارداد پایان می پذیرد؟
فهرست مطالب
در هر قرارداد لازم مانند بیع و اجاره اصل بر معتبر و لازم الاجرا بودن آن است. ممکن است، در این حین عقد به طریقی منحل و خاتمه یابد. طرق مختلف انحلال عقد عبارتست از: اقاله، فسخ، انفساخ و ابطال قرارداد و انقضای مدت.
عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین نمی توانند آن را به هم بزنند مگر اینکه عقد را قانوناً اقاله یا فسخ نمایند. در مقابل، عقد جایز عقدی است که هر یک از طرفین هر زمان می توانند آن را به هم بزنند مگر عدم فسخ شرط شده باشد.
اقاله قرارداد
پس از اینکه قرارداد به طور صحیح واقع شد، طرفین می توانند با تراضی آن را منحل نمایند. به این روش انحلال قرارداد اقاله می گویند. اقاله با هر لفظ یا عملی که بیانگر آن باشد واقع می شود. این امر در پشت سند معامله یا به موجب برگه ای جداگانه محقق می گردد.
خریدار و فروشنده می توانند با توافق یکدیگر تمام یا بخشی از معامله را اقاله کنند. در این صورت عوضین (مبیع و ثمن) به هر یک بازگردانده می شود.
گاهی خریدار ملک را تحویل گرفته و در آن کارهایی کرده که باعث افزایش قیمت آن شده است. در این صورت طرفین می توانند در زمان اقاله این موضوع را مورد تراضی قرار دهند.
فسخ قرارداد
به انحلال عقد توسط یکی از طرفین قرارداد فسخ گفته می شود. فسخ مخصوص عقود لازم است مانند بیع، اجاره و صلح معوض. در عقود جایز طرفین هر موقع بخواهند می توانند معامله را فسخ کنند.
یکی از موارد انحلال قرارداد فسخ است که در عقود صحیح جریان دارد. قرارداد تا زمان فسخ دارای حیات و آثار حقوقی است و از آن تاریخ، قرارداد پایان می یابد.
فسخ ایقاع است. با قصد و اراده یک طرف قرارداد واقع می شود و می بایست به طرف مقابل اعلام گردد. بعد از اعلام فسخ، باید به تایید دادگاه برسد. وقتی قرارداد منحل می شود که حکم قطعی مبنی بر تایید فسخ صادر شده باشد.
بیشتر بدانید:
فسخ قانونی یا خیارات
اصل بر لازم الاجرا بودن و غیر قابل فسخ بودن عقود است. به این معنی که طرفین نمی توانند عقد لازم را خاتمه و انحلال دهند مگر به وسیله یکی از خیارات قانونی. اگر اسقاط کافه خیارات ضمن قرارداد از طرفین ساقط نشده باشد می توان قرارداد را به این وسيله فسخ نمود.
خیارات قانونی شامل خیار عیب، غبن، تدلیس، تخلف از شرط، خیار شرط، رویت و تخلف از وصف، مجلس، حیوان می باشند. با ایجاد شرایط هر یک می توان معامله را فسخ نمود.
بیشتر بدانید:
فسخ قراردادی
گاهی اوقات، طرفین ضمن عقد حق به هم زدن معامله برای یک طرف یا هر دو را قرار می دهند به آن فسخ قراردادی می گویند. در اینجا صاحب فسخ می تواند در صورت محقق شدن شرط، معامله را انحلال و خاتمه دهد.
در فسخ قراردادی یا فسخ مستقیم، نیازی به طرح دعوی الزام متخلف به انجام تعهدش نیست. صاحب این حق می تواند مستقیماً با تحقق حق خود، معامله را فسخ کند.
انفساخ قرارداد
انفساخ یعنی عقد خود به خود منحل شود. گاهی، طرفین در قرارداد شرط می کنند اگر عملی در آینده محقق شود، قرارداد از زمان وقوع شرط منفسخ گردد. به شرط ضمن عقد که موجب انفساخ قرارداد گردد، شرط فاسخ می گویند.
در انفساخ نیازی به اعلام اراده کسی نیست ولی باید تایید آن از دادگاه خواسته شود. از زمان صدور حکم قطعیت انفساخ، قرارداد خاتمه می یابد.
بیشتر بدانید:
ابطال قرارداد
هر قراردادی که فاقد شروط اساسی صحت معاملات باشد باطل است. شروط اساسی صحت قراردادها عبارتند از: ۱- قصد و رضای طرفین؛ ۲- اهلیت طرفین؛ ۳- معین بودن مورد معامله؛ ۴- مشروعیت جهت معامله.
معامله باطل و فاسد هیچ مالکیتی برای طرفین آن ایجاد نمی کند. گویی از ابتدا شکل نگرفته و فاقد هر گونه آثار حیاتی حقوقی می باشد. معامله ای که مستحق للغیر باشد یعنی مورد معامله مال غیر باشد یا معامله ای که به واسطه جعل امضا یا الحاق مورد معامله منتقل شده باشد، از موارد ابطال قرارداد محسوب می گردند.
بیشتر بدانید:
انقضای مدت قرارداد
برخی قراردادها مقید به مدت معینی هستند. در این موارد با انقضای مدت عقد منحل شده و خاتمه می یابد. قرارداد کار از شایع ترین مصادیق اینگونه عقود است.
در قرارداد مشارکت در ساخت، طرفین ضمن آن مدت معینی جهت ساخت و ساز، تکمیل و تحویل واحدها توسط سازنده تعیین می کنند. قرارداد مشارکت در ساخت ماهیت استمرار دارد. لذا با پایان مدت و عدم انجام تعهد، متعهدله می تواند الزام متعهد را به تکمیل و تحویل موضوع قرارداد درخواست کند.
خلاصه کلام
هر قراردادی بین طرفین آن محترم و لازم الوفاست. گاهی اوقات اسباب انحلال و خاتمه قرارداد باعث خاتمه آن می گردد.
موارد انحلال یا قانونی است یا طرفین نسبت به آن توافق می کنند و گاهی نیز قرارداد باطل است. در این صورت هیچ گونه حیات و آثار حقوقی از ابتدا نخواهد داشت.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- ماهیت اقاله قرارداد چیست؟
اقاله عقد است. با توافق طرفین عقد که آن را منعقد نموده اند عقد منحل می گردد.
۲- برای فسخ قانونی صاحب فسخ باید چه اقدامی کند؟
ابتدا لازم است الزام متعهد را به انجام تعهد از دادگاه بخواهد. در صورت صدور حکم بر الزام و عدم امکان الزام در مرحله اجرا، اقدام به فسخ قرارداد نماید.
۳- شرط فاسخ چیست؟
شرطی است که طرفین با توافق در قرارداد می آورند تحت این عنوان که اگر شرط در آینده تحقق یابد قرارداد منفسخ شود.
۴- انفساخ قرارداد به وسیله کدام طرف اعلام می شود؟
انفساخ قرارداد خود به خود با تحقق شرط فاسخ ایجاد می شود.
۵- در صورت اسقاط خیار تدلیس، آیا می توان قرارداد را فسخ کرد؟
یکی از موارد انحلال و خاتمه قرارداد فسخ است. لکن خیار تدلیس قابل اسقاط نیست. در صورت اسقاط، طرفی که نسبت به وی تدلیس واقع شده باز هم می تواند قرارداد را فسخ کند.
