- موانع ارث و ممنوعیت ارث بری چیست؟ - 2024-07-24
- تفاوت های چک و سفته - 2024-07-24
- اثر خط خوردن عبارت حواله کرد در چک - 2024-07-22
وجه التزام و قوه قاهره در تعهدات طرفین در مواردی ارتباط تنگانگ با یکدیگر دارند. فورس ماژور کلمه ای فرانسوی به معنای نیرو و قدرت زیاد و برتر است.
به عبارتی قوه قاهره حادثه ای خارج از اراده طرفین قرارداد می باشد. از مصادیق آن می توان به سیل، زلزله، بیماری های همه گیر، سکته، موانع قانونی و اداری و… اشاره کرد.
طرفین می توانند خود موارد دیگر فورس ماژور را تعیین نمایند از جمله تحریم های بین المللی، افزایش ناگهانی قیمت ها و … فورس ماژور باید در طول مدت قرارداد واقع شده باشد.
در این مقاله وکیل وجه التزام قراردادی به طور کاربردی قوه قاهره و شرایط آن را بیان می کند.
همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
قوه قاهره یا فورس ماژور چیست؟
فهرست مطالب
فورس ماژور یکی از اسباب معافیت قراردادی محسوب می شود. به موجب آن متعهد که در زمان مقرر نتوانسته تعهد را ایفا نماید، برای مبری شدن از مسئولیت به آن استناد می نماید. معمولا طرفین در قرارداد مصادیق قوه قاهره را تعیین می کنند یا به عرف واگذار می نمایند.
همچنین ممکن است مصادیقی از آن را از توافقات فی مابین خارج کنند. برای مثال، تحریم و افزایش قیمت ها فورس ماژور نباشند. در این صورت با وقوع هر یک، متعهد از مسئولیت مبری نمی شود اگرچه قرارداد قابل تداوم نباشد.
شرایط تحقق فورس ماژور
برای تحقق فورس ماژور باید ارکان آن محقق شود. این موارد عبارتند از:
۱- حادثه غیرقابل پیش بینی باشد. اگر در زمان قرارداد حادثه قابل پیش بینی بوده این امر موجب معافیت از مسئولیت نمی باشد.
۲- غیرقابل احتراز باشد. در زمان وقوع حادثه متعهد نتوانسته از آن احتراز و دوری کند. به نوعی با آن درگیر شده است.
۳- غیر قابل دفع باشد. اگر متعهد بتواند به طریقی حادثه را دفع کند از شمول قوه قاهره خارج است.
۴- در طول مدت قرارداد تا قبل از پایان مدت، حادثه واقع شود.
۵- حادثه ناشی از فعل متعهدله باشد.
۶- پس از وقوع حادثه به موقع به طرف مقابل اطلاع رسانی شود.
تاثیر فورس ماژور بر وجه التزام
طرفین در هر قراردادی از جمله بیع، وجه التزام عدم انجام تعهد را مشخص می کنند. با تعیین خسارت قراردادی دیگر نیازی به اثبات نیست. با عدم انجام تعهد و خسارت پیش بینی شده، متعهدله می تواند آن را مطالبه کند.
بیشتر بدانید:
در اینجا این متعهد است که برای رهایی از مسئولیت به قوه قاهره استناد و دلایل آن را ارائه می کند. چنانچه دادگاه فورس ماژور را احراز نماید، متعهد معاف از پرداخت وجه التزام می گردد.
در نتیجه دعوا در قسمت وجه التزام محکوم به رد است. این امر مانع انجام اصل تعهد نمی شود.
آثار فورس ماژور بر قرارداد
زمانی که قوه قاهره واقع می شود، قرارداد با دو وضعیت مواجه می گردد:
▪︎ اجرای تعهد بطور موقت غیرممکن شود. در این صورت تعهدات طرفین به قوت خود باقیست تا زمانیکه حادثه دفع شود.
▪︎ اجرای تعهد بطور دائم غیرممکن شود در این صورت قرارداد منفسخ می شود. چنانچه توافقی از سوی طرفین برای بعد از انفساخ پیش بینی شده باشد مطابق آن عمل می شود. در غیر اینصورت قرارداد به شرایط قبل از امضاء آن بر می گردد و عوضین به مسترد می گردد.
بیشتر بدانید:
مستندات قوه قاهره
مواد ۲۲۷ و ۲۲۹ قانون مدنی مقررات مربوط به وقوع قوه قاهره در قرارداد را پیش بینی کرده است. با توجه به اینکه تعهد متعهد اصولاً تعهد به نتیجه است لذا لازم است برای معافیت از مسئولیت قوه قاهره را ثابت کند. درصورت فورس ماژور در طول مدت قرارداد، متعهد مسئولیت قراردادی ندارد.
ممکن است در قرارداد طرفین توافق نموده باشند که در صورت وقوع قوه قاهره قرارداد به طور موقت معلق و پس از رفع آن قرارداد مانند سابق ادامه یابد.
بیشتر بدانید:
در این صورت در مدت وقوع حادثه، تکلیفی بر عهده متعهد نیست. ولی باید به محض وقوع، طرف مقابل را مطلع نماید. متعهد پس از رفع آن باید تعهد را ادامه دهد. اگر قوه قاهره به طور دائم روی دهد مانند تغییر قانون، موجب انفساخ قرارداد می گردد.
یکی از مواردی که قوه قاهره تلقی می شود ایجاد مانع از سوی طرف مقابل است که در اینجا به مانند قوه قاهره رافع مسئولیت متعهد می باشد.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- اگر فورس ماژور رفع نشود تکلیف ادامه قرارداد چیست؟
قرارداد منفسخ می شود. در این صورت عوضین به طرفین مسترد می گردد مگر در قرارداد غیر از این شرط شده باشد.
۲- دوره تعلیق قرارداد در زمان فورس ماژور چه میزان است؟
عرفاً سه ماه تراضی می شود.
۳- آیا افزایش قیمت ارز فورس ماژور است؟
در مطالبه وجه التزام، اگر افزایش قیمت در زمان قرارداد قابل پیش بینی نباشد، فورس ماژور است.
