- ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی – تحلیل ماده - 2023-11-13
- نمونه لایحه مطالبه حساب دوران وکالت - 2023-11-13
- نمونه دادخواست مطالبه سفته سفید امضاء - 2023-11-13
ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی
دعوای تصرف عدوانی عبارتست از: ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می‌نماید.
تحلیل ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی
✍ دعاوی تصرف شامل تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق صرفاً در مورد اموال غیرمنقول صدق می کنند و اموال منقول را در بر نمی گیرند. دعوای تصرف عدوانی دعوایی شکلی است که بدون نیاز به ورود در ماهیت با احراز شرایط آن حکم به رفع تصرف عدوانی صادر می شود.
▪︎ تصرف به معنای استیلاء متصرف کنونی بر ملک غیر است به نحوی که آن را در اختیار داشته باشد.
▪︎ شروط تحقق تصرف عدوانی عبارت است از:
– تصرف کنونی خوانده در ملک
– سبق تصرف خواهان
– عدوانی بودن تصرف خوانده
▪︎ در این دعوی ارائه سند مالکیت از سوی خواهان الزامی نیست و صرفاً قرینه صحت ادعای وی مبنی بر سبق تصرفات وی در ملک تلقی می شود. بنابراین خواهان به هر نحوی می تواند سابقه تصرف خود را ثابت کند از جمله استشهادیه شهود.
▪︎ اگر کسی دعوای مالکیت مطرح کند مانند خلع ید در صورت عدم توفیق در دعوی، نمی تواند دعاوی تصرف از قبیل رفع تصرف عدوانی اقامه کند. اما اگر ابتدا دعاوی تصرف را طرح نماید، متعاقباً امکان دعوی مالکیت وجود خواهد داشت.
▪︎ معمولاً متصرف پس از تصرف ملک با این عنوان که نسبت به ملک محق است در آن به ساخت بنا، کاشت درخت یا زراعت اقدام می نماید. به همین دلیل است که خواهان همزمان با دعوی رفع تصرف عدوانی خواسته قلع و قمع آنچه در زمین غیر ایجاد شده را از دادگاه مطالبه می کند ضمن اینکه وی حق مطالبه اجرت المثل ایام تصرف متصرف را خواهد داشت.
▪︎ تفاوت دعوی تصرف عدوانی با خلع ید در این است که در تصرف عدوانی نیازی به مالکیت رسمی خواهان در ملک موضوع دعوی نمی باشد اما در خلع ید خواهان می بایست سند رسمی مالکیت خود را ضمیمه دادخواست نماید. در صورتی که ملک فاقد سابقه ثبتی است باید دادخواست اثبات مالکیت بدهد. شباهت دو دعوی در عدوانی بودن تصرفات خوانده و عدم رضایت خواهان بر ادامه تصرفات وی است که در هر حال عدم رضایت خواهان توسط وی باید ثابت شود.
▪︎ تصرف عدوانی در مشاعات ساختمان که در بسیاری مواقع توسط یکی از ساکنین واقع می شود نیز منوط به احراز شرایط سه گانه تصرف عدوانی می باشد.
▪︎ دعوای رفع تصرف عدوانی از دو جنبه حقوقی و کیفری قابل پیگیری است. تصرف عدوانی کیفری طبق ماده ۶۹۰ قانون تعزیرات جرم انگاری شده است و لازمه شکایت مالکیت رسمی شاکی خصوصی می باشد. جرمی استمراری است و تا زمانی که تصرفات غیرقانونی متصرف ادامه دارد قابل شکایت بوده و مشمول مرور زمان نمی شود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.