- ارث بری زوجین در عده طلاق و فسخ نکاح - 2024-07-27
- انواع حجب در ارث – حاجب مادر چیست؟ - 2024-07-27
- موانع ارث و ممنوعیت ارث بری چیست؟ - 2024-07-24
ابطال سند رسمی زمانی صورت می گیرد که طبق ماده ۷۰ قانون ثبت بی اعتباری سند ثابت شود. طبق ماده مزبور، مندرجات اسنادی که به طور رسمی تنظیم شده اند معتبر می باشند مگر بی اعتباری آنها اثبات شود.
با توجه به استحکام سند رسمی و اعتبار آن نزد قانون و مراجع قضایی، مشاوره و اقامه دعوی ابطال سند رسمی با وکیل متخصص در این زمینه اجتناب ناپذیر است.
ضمن اینکه شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
مراحل دعوای ابطال سند رسمی
- دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه حقوقی محل ملک است. دعوایی مالی است و هزینه دادرسی بر اساس ارزش منطقه ای ملک محاسبه و پرداخت می شود.
- اگر خواسته ابطال مال منقول مانند خودرو باشد، در دادگاه حقوقی محل نشانی خوانده در ثنای وی رسیدگی می شود.
- در قسمت خواسته در دادخواست مشخصات سندی که باید باطل گردد کامل آورده می شود.
- ضمائم دادخواست، سند رسمی موضوع دعوا، مبایعه نامه یا صلحنامه است. همچنین ذکر پرونده استنادی اگر سابقاً در ارتباط با دعوی مزبور رای صادر شده است.
- رای صادره اعلامی است. به عبارتی دادگاه ضمن رای دستور ابطال سند موضوع دعوا را به اداره ثبت محل صادر می کند. در نتیجه نیازی به درخواست اجرا و صدور اجراییه نمی باشد.
بیشتر بدانید:
سند رسمی چیست؟
فهرست مطالب
طبق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی: اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مامورین رسمی در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند رسمی است.
هر نوشته ای که برای اثبات یا دفاع از دعوا مورد استناد قرار بگیرد سند نام دارد. سند رسمی، سندی است که توسط مامورین دولتی و سردفتران اسناد رسمی تنظیم می گردد.
سندی قانونی است که مفاد و مندرجات آن علاوه بر طرفین معامله، در برابر اشخاص ثالث هم قابل استناد است. سند رسمی به عناوین مختلف قابل ابطال است.
طرق قانونی ابطال سند رسمی
ابطال سند رسمی به عناوین مختلف قانونی صورت می گیرد. این موارد عبارتند از: ۱- بر اساس قوانین مرتبط در خصوص اراضی ملی، مراتع و منابع طبیعی، اسناد رسمی خصوصی باطل می گردد و سند مالکیت به نام دولت صادر می شود. ۲ به موجب حکم قطعی دادگاه. ۳- توسط اداره ثبت اسناد و املاک.
بیشتر بدانید:
ابطال سند رسمی از طریق دادگاه
در موارد ذیل ذینفع دعوی ابطال سند را در دادگاه حقوقی اقامه می نماید:
۱- در صورتی که سند بدون رعایت شرایط قانونی صادر شده باشد. مانند اینکه یکی از وراث نامش در گواهی انحصار وراثت ذکر نشده اقدام به باطل کردن سند مورث نماید.
۲- وقتی بر اساس دعوا کیفری یا حقوقی جعلی بودن سند ثابت شده باشد.
۳- در مواردی که چند مالکیت نسبت به یک ملک از سوی اداره ثبت صادر شده باشد در این صورت سند موخر معارض شناخته می شود. اگر دارنده سند معارض، ظرف مدت ۲ ماه در دادگاه صالح جهت اثبات مالکیت خود اقدامی نکند، سند موخر از سوی اداره ثبت باطل می شود.
بیشتر بدانید:
۴- در صورتی که بر اثر اشتباهات عملیات مقدماتی ثبت ملک، حقوق افراد دیگری خدشه دار شود سند صادره قابل ابطال می باشد.
۵- در مواردی که در قبال بازپرداخت بدهی، سند قرض گیرنده به نام قرض دهنده به عنوان وثیقه منتقل گردد. در این جا علیرغم پرداخت قرض و یا به هر دلیلی که قرض گیرنده را مستحق استرداد ملک خود می کند، دعوی ابطال سند رسمی اقامه می گردد.
وضعیت سند رسمی پس از ابطال
پس از اثبات دعوی، دادگاه حکم به ابطال سند صادر می نماید. دادگاه ضمن حکم به اداره ثبت اعلام می نماید سند رسمی با مشخصات مرقوم باطل و مراتب در دفتر املاک و ستون ملاحظات ثبت گردد.
ابطال سند مالکیت که ضمن حکم دادگاه می آید به اداره ثبت اعلام می شود. در این صورت اداره ثبت به کلیه دفاتر اسناد رسمی مراتب ابطال را ابلاغ می کند. از تاریخ اعلام، از تنظیم هر معامله ای نسبت به سند باطل شده جلوگیری می شود.
طریق اثبات و ابطال سند رسمی در دادگاه
سند رسمی در صورتی قابل ابطال در دادگاه است که بطلان معامله پایه و بی اعتباری آن درخواست شود. معامله پایه می تواند مبایعه نامه، قولنامه، اجاره نامه، صلحنامه و… باشد.
در صورت عدم درخواست بطلان معامله منشا، دعوا ناقص مطرح شده و دادگاه آن را مردود اعلام می نماید.
خواهان برای اثبات دعوی ابطال سند رسمی به اقرار خوانده (خواندگان)، شهادت شهود، رای قطعی کیفری و سایر ادله استناد می کند.
بیشتر بدانید:
ابطال سند رسمی از سوی اداره ثبت
در مواردی اداره ثبت به موجب قانون راساً اقدام به ابطال سند رسمی می کند. این موارد عبارتند از:
۱- در صورتی که ملک مورث بین وراث تقسیم گردد. همچنین وصیت نامه رسمی یا عادی که به موجب حکم قطعی دادگاه تنفیذ شده ارائه گردد. در مورد هر یک تقاضای صدور سند مجزا می شود. در این صورت سند ششدانگ اولیه متعلق به مورث باطل می گردد. اسناد مالکیت تک برگ به نسبت سهم هر وارث صادر می شود.
۲- وقتی سند مالکیت المثنی صادر شود با پیدا شدن سند اولیه و اصلی، اگر معامله ای بر روی سند المثنی نشده باشد سند اخیر باطل می گردد. اگر معامله ای شده باشد سند المثنی باطل می شود.
۳- هرگاه چند ملک در اثر تجمیع پس از ساخت به یک ملک با چند واحد تبدیل شود. در این صورت سند مجزی برای هر واحد صادر می شود و اسناد مادر باطل می گردد.
۴- در صورت افراز ملک مشاع طبق قانون افراز و فروش املاک مشاع (۱۳۵۷) و آیین نامه اجرایی آن.
بیشتر بدانید:
اثر ابطال سند رسمی بر معاملات بعدی
سندی که به واسطه یکی از موارد فوق، باطل شود، به جهت اینکه فساد اثری بر تملک ندارد تمام معاملات پس از آن نیز باطل می شوند.
خواهان می بایست علاوه بر دعوای بطلان معامله اول، بطلان معامله یا معاملات بعدی را نیز اقامه نماید. پس از اثبات باطل بودن سند مورد دعوا، معاملات پس از آن نیز به تبع سند اولیه باطل اعلام می شوند.
نمونه آرای قضایی
◇ دعوی ابطال سند رسمی به استناد مبایعه نامه مستلزم تنفیذ مبایعه نامه عادی و متعاقبا ابطال سند رسمی است و همچنین در فرض تعاقب ایادی باید تمامی سلسله ایادی قبلی، مخاطب دعوی قرار گیرند در غیر اینصورت امکان بررسی و صحت انتقال و ابطال معاملات قبلی وجود ندارد.
(دادنامه ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۳۴۲ – ۹۵/۳/۱۹ شعبه ۲۵ دادگاه تجدیدنظر تهران)
◇ تقاضای ابطال معامله، درمورد اسناد رسمی قابل طرح بوده و در مورد اسناد عادی، باید دعوی بطلان مطرح گردد.
(دادنامه ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۰۶۶۵ – ۹۳/۶/۳ شعبه ۴۶ دادگاه تجدیدنظر تهران)
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا با سند عادی می توان سند رسمی را باطل نمود؟
سند عادی قابلیت معارضه با سند عادی را نخواهد داشت. معمولاً محاکم دعوی را نمی پذیرند مگر با وجود ادله یا امارات دیگر.
۲- چرا محاکم در ابطال سند رسمی سخت گیری می کنند؟
چون بر اساس ماده ۷۳ قانون ثبت دادگاه ها به مفاد و مندرجات سند رسمی اعتبار می بخشند.
۳- خواسته دعوی چیست؟
اگر معامله پایه وجود داشته باشد، اعلام بطلان معامله و ابطال سند رسمی می باشد.
