استیفاء از مال یا عمل دیگری

استیفاء از مال یا عمل دیگری
زهرا شریفی

 

استیفاء به معنای این است که شخصی از مال یا عمل دیگری استفاده کند. در استیفاء بین طرفین توافق و قراردادی در مورد مابه ازاء مال یا عمل وجود ندارد و استفاده کننده می بایست اجرت المثل آنچه استفاده کرده را به مالک پرداخت کند.

استفاده از مال یا عملی دیگری اگر به موجب قرارداد یا توافق کتبی یا شفاهی باشد موجب تعلق اجرت المسمی به مالک می شود و در قالب عقود اجاره اشیاء یا اجاره اشخاص می باشد. استیفاء واقعه حقوقی محسوب شده و جزء ضمان قهری است و در آن اراده طرفین دخالتی ندارد.

استیفاء از مال دیگری

در مواردی است که فردی از مال دیگری استفاده کند و دارای شرایطی است که عبارت است از:
۱-︎ استفاده از مال دیگری با اذن و اجازه مالک باشد.
۲-︎ از نظر عرف محل استفاده از آن مال دارای اجرت باشد.
۳-︎ مالک اذن در استفاده مجانی نداده باشد.

ماده ۳۳۷ قانون مدنی: هرگاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفای منفعت کند صاحب مال مستحق اجرت‌المثل خواهد بود مگر این که معلوم شود که اذن در انتفاع مجانی بوده است.

بیشتر بدانید:

تفاوت اتلاف و تسبیب

استیفاء از عمل دیگری

به این معناست که شخص از عمل دیگری تحت شرایطی استفاده ببرد که عبارت است از:
۱- شخص به دستور دیگری کار را انجام دهد.
۲- از نظر عرف محل آن کار دارای اجرت و دستمزد باشد یا عرفاً دارای اجرات نباشد ولی شخص گقته باشد من کار را انجام می دهم ولی اجرت می خواهم.
۳- کار را بدون قصد تبرع و با قصد گرفتن دستمزد انجام دهد.
در صورت حصول مجموع شرایط مذکور انجام دهنده کار می تواند مطالبه اجرت المثل نماید.

ماده ۳۳۶ قانون مدنی: هر گاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفاً برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتاً مهیای آن عمل باشد عامل ‌مستحق اجرت عمل خود خواهد بود مگر این‌که معلوم شود که قصد تبرع داشته است.
تبصره (الحاقی ۱۳۸۵/۰۵/۰۹) – چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت‌المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌نماید.

اجرت المثل ایام زوجیت

اجرت المثل ایام زوجیت یکی از موارد استیفاء از عمل دیگری است. به موجب آن زوجه می تواند اجرت کارهایی که در طول زندگی زناشویی در منزل مشترک انجام داده را از مرد مطالبه کند.

بیشتر بدانید:

چگونه اجرت المثل ایام زوجیت را مطالبه کنیم؟

در دعوی مطالبه اجرت المثل زوجه بایستی ثابت کند:
۱- کارهای منزل مشترک را به طور غیر تبرعی و غیر رایگان انجام داده است
۲- امور زندگی مشترک را با دستور زوج انجام می داده است

چنانچه نزد دادگاه مجانی بودن کارهای منزل مشترک چون پخت و پز و شست و شو و سایر موارد احراز شود دعوی مردود است. چون تعیین میزان دستمزد زوجه امری تخصصی است، بنابراین دادگاه موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهد و طبق برآورد کارشناس و در صورت وجود شرایط تحقق آن، زوج را محکوم به پرداخت می نماید.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

سوالات متداول

۱- واقعه حقوقی یا ضمان قهری به چه معنی است؟

هر دو یک معنی می دهد اعمالی است که حقوقی نبوده و بدون اراده شخص واقع می شود مانند تولد و مرگ.

۲- اجرت المثل چه زمانی تعلق می گیرد؟

وقتی قراردادی بین طرفین نباشد.

۳- اگر استفاده از مال دیگری بدون اذن مالک باشد تحت چه عنوانی می توان آن را مطالبه کرد؟

این نوع استفاده، غصب بوده و با توجه به‌ عدم رضایت صاحب مال، وی می تواند دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف را علیه متصرف غیر قانونی اقامه نماید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *