- دعوی خلع ید به استناد سند عادی - 2025-02-19
- دعوی خلع ید زمین کشاورزی - 2025-02-17
- شرایط تحقق ارث - 2025-02-15
جرم ممانعت از ملاقات فرزند زمانی محقق می‌شود که شخصی که طفل نزد وی است از ملاقات اشخاص ذیحق با وی عالمانه و عامدانه جلوگیری کند. در این صورت با احراز شرایط قانونی و ارکان متشکله جرم که در ادامه می‌آیند مرتکب جرم شده و قابل تعقیب و کیفر میباشد. یکی از حقوق پدر و مادر در مدتی که حضانت کودک بر عهده‌اش نیست، حق ملاقات فرزند است. در قانون حمایت خانواده به صراحت حق ملاقات ابوین آمده است.
به موجب این قانون، دادگاه اقدام به تعیین تکلیف در صورت شکایت هر یک از پدر و مادر و یا ضمن دادنامه طلاق می نماید. در این صورت، دادگاه با توجه به شرایط فرزند مشترک، مصلحت و وابستگی وی، تعداد دفعات و مدت زمان ملاقات را تعیین می‌کند. در مواردی، نزدیکان کودک مانند پدر بزرگ و مادربزرگ یا برادر و خواهر وی درخواست ملاقات می‌کنند. در این صورت، با تقدیم دادخواست هر یک از افراد مذکور، دادگاه به اختلاف رسیدگی و با توجه به وابستگی عاطفی و مصلحت کودک تصمیم می‌گیرد. در ادامه وکیل کیفری تهران در خصوص جرم ممانعت از ملاقات فرزند و شرایط و مجازات آن می‌گوید.
جرم ممانعت از ملاقات فرزند چیست؟
یکی از مواردی که در قانون جرم شناخته شده و برای آن مجازات تعیین شده است، ممانعت از ملاقات فرزند با اشخاص ذیحق است. کسی که مسئول حضانت یا نگهداری از طفل است نمی‌تواند صاحبان حق را از ملاقات طفل محروم کند. به دلیل اینکه ممانعت از ملاقات کودک می‌تواند تاثیرات ناخوشایندی بر روحیات و عواطف کودک بگذارد، این عمل جرم شناخته شده و شخص ممانعت‌کننده قابل تعقیب و مجازات میباشد.
بیشتر بدانید:
ارکان تشکیل‌دهنده جرم ممانعت از ملاقات
تحقق جرم ممانعت از ملاقات کودک مستلزم احراز سه رکن مادی، معنوی و قانونی جرم است. عدم وجود هر یک یا مخدوش بودن آنها مانع وقوع جرم و مجازات مرتکب می‌شود.
رکن مادی
یکی از عناصر متشکله جرم ممانعت از ملاقات فرزند، رفتار مادی و فیزیکی مرتکب است که شامل فعل و ترک فعل می‌شود. وقوع جرم با انجام افعالی مانند اینکه مرتکب کودک را مخفی کرده و مانع ملاقات افراد ذیحق با وی گردد. در مواردی که دادگاه زمان و مکان ملاقات را تعیین می‌کند ولی مرتکب با حاضر ننمودن طفل در محلی که دادگاه تعیین نموده با ترک فعل مانع ملاقات فرزند می‌شود. برای شکل‌گیری رکن مادی جرم چند شرط لازم است:
۱- کودک در سن حضانت باشد. در مورد پسر تا قبل از سن پانزده سالگی و دختر تا قبل از پایان نه سالگی تمام حق ملاقات وجود دارد. بلوغ فرزند از بین برنده این حق بوده و نمی‌توان در مورد آن ادعایی داشت و شکایت نمود.
۲- پدر یا مادر کودک و نزدیکان وی با توجه به وابستگی عاطفی و مصلحت کودک می‌توانند از مرتکب به جرم ممانعت از ملاقات با طفل شکایت نمایند.
۳- اتهام جرم ممانعت از ملاقات فرزند منتسب به پدر یا مادر کودک است. اگر شخص دیگری غیر این دو نفر از طفل نگهداری کند و مانع ملاقات گردد مشمول این جرم نمی‌شود.
رکن معنوی یا روانی
عنصر معنوی جرم، سوءنیت عام است. به عبارتی، مرتکب باید عالمانه و عامدانه مرتکب جرم شده باشد. عامدانه یعنی ممانعت از ملاقات عمدی بوده و با سهل‌انگاری مرتکب نشده نباشد. ارتکاب عالمانه یعنی با توجه به شرایط طفل، سن او و حق ملاقات کودک با دیگری، مرتکب جرم شود. جرم ممانعت از ملاقات فرزند با افراد ذیحق جرمی مطلق است نه مقید به حصول نتیجه خاص، همچنین جرمی غیر قابل گذشت میباشد.
رکن قانونی
ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده در مورد وصف کیفری جرم ممانعت از ملاقات فرزند می‌گوید: هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذیحق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌شود.
مجازات جرم ممانعت از ملاقات
طبق ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، مجازات جرم، جزای نقدی درجه هشت است، رسیدگی به جرم مستقیماً در دادگاه صلح انجام می‌شود. درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی آمده‌اند. در صورت تکرار جرم توسط محکوم‌علیه پس از صدور رای قطعی و شکایت دوباره از وی، این‌بار مرتکب به حداکثر مجازات محکوم می‌شود.
جمع‌بندی
با توجه به اهمیت ملاقات فرزند به منظور رعایت مصلحت کودک و جلوگیری از آسیب‌دیدن وی، در قانون، ممانعت از ملاقات جرم‌انگاری شده است. از این رو پدر و مادری که مانع دیدن افراد ذینفع با فرزند شوند مرتکب جرم می‌شوند. جهت اعطای وکالت با شماره‌های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- چطور جرم ممانعت از ملاقات طفل قابل ثابت است؟
شاکی با ثابت نمودن سن، شرایط و وابستگی عاطفی طفل و به وسیله شهادت شهود یا اقرار متهم و سایر ادله، جرم را ثابت می‌نماید.
۲- آیا می‌توان با دستور موقت درخواست ملاقات فوری طفل را نمود؟
با توجه به فوریت درخواست ملاقات طفل از سوی افراد ذیحق، قبل از دادخواست اصلی ملاقات در دعوی حقوقی می‌توان دستور موقت ملاقات کودک را از دادگاه خانواده درخواست نمود.
۳- شاکی جرم چه کسی است؟
شاکی جرم ممانعت از ملاقات فرزند می‌تواند هر یک از پدر یا مادر و بستگان طفل باشد که به موجب حکم دادگاه حق ملاقات دارد.