- سند در دعاوی حقوقی – آثار و نحوه دفاع - 2024-10-28
- تهاتر – شرایط تحقق و انواع آن - 2024-10-26
- تبدیل تعهد چیست؟ - 2024-10-23
خیار تخلف از شرط نتیجه یا خیار تعذر شرط یکی از موارد فسخ قرارداد از سوی مشروط له می باشد. طبق ماده ۲۳۴ قانون مدنی “شرط بر سه قسم است:
۱ – شرط صفت
۲ – شرط نتیجه
۳- شرط فعل اثباتاً یا نفیاً
شرط صفت عبارت است از شرط راجع به کیفیت یا کمیت مورد معامله.
شرط نتیجه آن است که تحقق امری در خارج شرط شود.
شرط فعل آن است که اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود.”
با اشتراط هر یک از شروط ضمن العقد صفت، نتیجه و فعل، مشروط علیه یا کسی که شرط بر علیه وی شده ملزم به اجرای صحیح آن می باشد. در غیر این صورت طرف مقابل می تواند حق خیاری که به نفع وی ایجاد شده را اعمال کند.
در ادامه به بیان شرط نتیجه و خصوصیات و شرایط آن پرداخته شده است. همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.
شرط نتیجه چیست؟
فهرست مطالب
با اشتراط هر یک از شروط ضمن العقد صفت، نتیجه و فعل، مشروط علیه یا کسی که شرط بر علیه وی شده ملزم به اجرای صحیح آن می باشد. در غیر این صورت طرف مقابل می تواند حق خیاری که به نفع وی ایجاد شده را اعمال کند.
طبق ماده ۲۳۶ قانون مدنی: “شرط نتیجه در صورتی که حصول آن نتیجه موقوف به سبب خاصی نباشد آن نتیجه به نفس اشتراط حاصل شود.”
ماده ۲۴۰ قانون مدنی: “اگر بعد از عقد انجام شرط ممتنع شود یا معلوم شود که حینالعقد ممتنع بوده است کسی که شرط بر نفع او شده است اختیار فسخ معامله را خواهد داشت مگر اینکه امتناع مستند به فعل مشروط له باشد.”
بیشتر بدانید:
خیار تخلف از شرط نتیجه یا خیار تعذر شرط عبارت است از اینکه ضمن قرارداد طرفین تحقق نتیجه یک عمل حقوقی اعم از عقد یا ایقاع را شرط کنند. شرط نتیجه نباید منوط به تشریفات و سبب خاصی باشد. در غیر این صورت شرط نامشروع و باطل بوده و شرط نتیجه محقق نمی گردد.
اگر ضمن قرارداد شرط شود، ملک دارای سابقه ثبت در دفتر املاک، مالکیتش به فروشنده منتقل شود. در این حالت چون اموال غیر منقول ثبت شده منوط به اجرای تشریفات ثبت در دفتر املاک هستند، بنابراین با انعقاد قرارداد شرط محقق نمی شود. نتیجه اینکه چنین شرطی باطل است.
شرط نتیجه در صورتی صحیح است که به محض اشتراط در قرارداد، به طرف معامله منتقل شود. لذا نیازی به انجام تشریفات یا انعقاد عمل حقوقی دیگری نباشد.
ایقاع به عنوان شرط نتیجه
ممکن است، ایقاع به صورت شرط نتیجه در قرارداد توافق شود. ایقاع عمل حقوقی است که با اراده یکطرف واقع می شود. در حالیکه قرارداد یا عقد به عمل حقوقی دو یا چند طرفه گفته می شود. هر دو برای تحقق نیاز به قصد انشا و معامله دارند.
برای مثال، در معامله خودرو شرط شود خودرو به تملیک طرف قرارداد درآید مشروط بر اینکه ذمه فروشنده از بدهی ابراء شود.
ایقاع نیز بمانند قرارداد شرایط اساسی صحت شامل قصد و رضا ایقاع کننده، اهلیت، مشخص بودن مورد ایقاع و مشروعیت آن باید رعایت شود. طلاق، ابراء ذمه مدیون از بدهی و فسخ از ایقاعات بشمار می روند. شرط نتیجه را نمی توان اسقاط نمود.
بیشتر بدانید:
شرط نتیجه به سود شخص ثالث
گاهی، در قرارداد شرط نتیجه به سود شخصی غیر از طرفین عقد صورت می گیرد. برای مثال، ضمن عقد بیع شرط شود خودرو خریدار به همسر فروشنده منتقل شود. در اینجا صحت شرط منوط به قبول شخص ثالث است اگرچه به سود وی است.
چون هر عمل حقوقی دارای آثار و تبعات خود می باشد. لذا نمی توان بدون رضایت کسی ولو به سودش باشد معامله نمود.
خیار تعذر شرط
ماده ۴۴۴ قانون مدنی: “احكام خيار تخلف شرطي بطوري است كه در مواد ۲۳۴ الي ۲۴۵ ذكر شده است.”
بیشتر بدانید:
ماده ۴۴۴ ذیل مقررات مربوط به خیارات در قانون مدنی آمده است. به موجب آن مشروط له که شرط نتیجه به نفع وی شده در صورت تخلف طرف مقابل می توان حق خیار خود را اعمال کند.
برای این منظور جهت جلوگیری از ورود ضرر بیشتر، قرارداد را به استناد خیار تخلف از شرط نتیجه فسخ می کند. پس از فسخ عوضین به طرفین قرارداد مسترد می شود.
پس از فسخ قرارداد و اعلام آن از سوی ذوالخیار، باید دعوی تایید فسخ در دادگاه اقامه شود. آثار فسخ از تاریخ صدور رای قطعی تایید آن از سوی دادگاه جاری می شود.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۰۲۱۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- اعلام فسخ قرارداد از چه طریق است؟
معمولاً فسخ معامله از طریق اظهارنامه اعلام می شود.
۲- دادگاه صالح رسیدگی به فسخ کدام است؟
دادگاه محل وقوع ملک است.
۳- شرط نتیجه چیست؟
شرطی است که با اشتراط ضمن عقد ایجاد می شود.