- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
دستور موقت در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی به منظور منع نقل و انتقال ملک به دیگری ضروری است. در دعوی الزام به تنظیم سند، خواهان که خریدار یا پیشخریدار ملک است، به منظور عدم نقل و انتقال احتمالی ملک از سوی فروشنده یا پیشفروشنده در طول دادرسی، درخواست صدور دستور موقت میکند. درخواست مزبور همزمان با دادخواست یا قبل دعوی و یا پس از آن در حین رسیدگی از سوی خواهان میشود. دستور موقت و دادرسی فوری در مواقعی که تعیین تکلیف در موضوعی فوریت داشته باشد صادر میشود.
در ادامه به طور کاربردی، وکیل ملکی در خصوص دستور موقت در الزام به تنظیم سند رسمی و مراحل آن سخن میگوید. شما میتوانید برای وکالت، مشاوره حقوقی، تنظیم لایحه دفاعیه دادخواست، شکواییه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما تماس بگیرید.
دستور موقت در دعوی الزام به تنظیم سند چیست؟
فهرست مطالب
مقررات دستور موقت یا دادرسی فوری در مواد ۳۰۱ تا ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده است. دستور موقت شیوهای از رسیدگی فوری دادگاه محسوب میشود و موضوع آن اعم از توقیف مال، انجام عمل یا منع از انجام امری است. دادگاه پس از احراز فوریت موضوع در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی به تشخیص خود و تایید رئیس دادگستری، دستور موقت صادر میکند. قبل از صدور دستور، ابتدا خواهان باید خسارت احتمالی به صندوق دادگستری تودیع نماید.
دستور موقت در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی برای حفظ حقوق خریدار (خواهان) امری لازم است. خریداری که ملک هنوز رسماً به نام وی نشده، میتواند تقاضای دستور موقت را قبل، همزمان یا بعد از دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ثبت کند.
دستور موقت در این دعوی برای اینست که خواهان اطمینان حاصل کند تا قبل از صدور حکم و اجرای آن، فروشنده (خوانده) ملک به هر نحو از جمله انتقال رسمی ملک یا رهن آن به دیگری منتقل ننماید. در بسیاری موارد مشاهده شده، با کاهلی و عدم اقدام خریدار در این خصوص در حین دادرسی، ملک به هر علت به شخص دیگری اعم از حقیقی یا حقوقی منتقل میشود.
در این شرایط موضوع دعوا قابل انتقال به محکومله در مرحله اجرای احکام نیست. ضمن اینکه احقاق حق خریدار با پیچیدگی و مشکلاتی مواجه خواهد شد و در بسیاری مواقع محکومله ناچاراً دعوی دیگری باید مطرح کند. اگر خسارت احتمالی تعیین شده (معمولاً تا بیست درصد ارزش دعوی) تودیع نشود، اگرچه دستور موقت فوریت داشته باشد، لکن صادر نمیشود. خسارت احتمالی میتواند وجه نقد، مال منقول یا غیرمنقول باشد.
برای این خسارت احتمالی اخذ میشود که اگر دعوی الزام به تنظیم سند رسمی واهی باشد و منتهی به رد یا بطلان دعوی شود، از محل آن خسارت وارده به خوانده جبران گردد.
مراحل دعوی دستور موقت در الزام به تنظیم سند
▪︎ دادگاه صلح یا دادگاه حقوقی محل ملک صلاحیت صدور دستور موقت در الزام به تنظیم سند رسمی دارد. اگر دستور موقت همزمان با دعوای الزام به تنظیم سند مطرح شود اگر تقویم خواهان در خواسته تا یک میلیارد ریال باشد دادگاه صلح و اگر بیش از این مبلغ باشد دادگاه عمومی محل ملک صالح به رسیدگی است.
▪︎ دعوی دستور موقت، غیرمالی است.
▪︎ خواهان میتواند دادخواست دستور موقت را قبل از الزام به تنظیم سند رسمی یا همزمان با آن یا ضمن رسیدگی به دعوی اصلی تقدیم نماید. اگر دستور موقت قبل از دعوی اصلی اقامه شود، خواهان باید ظرف بیست روز دعوی الزام به تنظیم سند را در همان دادگاه اقامه نماید در غیر اینصورت دستور موقت رد میشود.
▪︎ پس از تشخیص فوریت و قبل از صدور دستور، خواهان (خریدار) باید خسارت احتمالی که میزان آن را دادگاه مشخص میکند، به صندوق دادگستری تودیع کند.
▪︎ دستور موقت بدون ابلاغ به خوانده اجرا میشود و به موجب مکاتبه دادگاه با اداره ثبت محل، ملک بازداشت میشود. تا دستور بعدی دادگاه مبنی بر رفع اثر از دستور صادره، ملک به هیچ عنوان قابل نقل و انتقال نیست. با اجرای حکم الزام به تنظیم سند یا رد دعوی، دستور موقت لغو میشود.
▪︎ دستور موقت در الزام به تنظیم سند رسمی باید به تایید رئیس دادگستری برسد.
▪︎ قبول دستور موقت یا رد آن مستقلاً قابل اعتراص نیست. لکن خواهان میتواند همزمان با تجدیدنظرخواهی از حکم، در خصوص رد دستور موقت اعتراض نماید.
فوریت دستور موقت در الزام به تنظیم سند
دادگاه زمانی اقدام به صدور دستور موقت میکند که فوریت ادعای خریدار محرز باشد. اسناد و مدارک خریدار که بیانگر مالکیت وی بر ملک و امتناع بیعلت فروشنده از انتقال رسمی ملک است، به نوعی صحه بر فوریت میگذارد. دستور موقت بر مبنای منع نقل و انتقال ملک تا تعیین تکلیف دعوی الزام به تنظیم سند رسمی صادر میشود. اگر دعوا منتهی به صدور رای محکومیت شود تا زمان اجرا و انتقال سند باقی میماند. چنانچه به هر دلیلی دعوا مختومه شود، از دستور صادره رفع اثر میگردد.
ممکن است دادگاه در زمان درخواست، فوریت را احراز نکند، اما در طول رسیدگی به دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، فوریت محرز شود. در این صورت خواهان دادخواست مستقل دستور موقت را ثبت و جهت رسیدگی به دادگاه دعوی الزام به تنظیم سند رسمی ارسال میشود. در مواردی دادگاه بدوی دستور موقت را صادر میکند اما دادگاه تجدیدنظر با توجه به شرایط در زمان رسیدگی خود دستور را ملغی میکند بالعکس آن نیز امکانپذیر است.
مطالبه خسارت ناشی از دستور موقت دعوی الزام به تنظیم سند
اگر دعوی الزام به تنظیم سند رسمی رد شود یا ظرف بیست روز پس از درخواست دستور موقت، دعوی اصلی اقامه نشود، خوانده میتواند دعوی مطالبه خسارت اقامه کند. اگر دعوی خسارت اثبات و حکم به محکومیت خواهان دعوی الزام به تنظیم سند صادر شود، مبلغ خسارت از محل خسارت احتمالی تودیع شده پرداخت میشود. خسارت احتمالی به منظور تامین حقوق خوانده در صورت واهی بودن دعوی، در نظر گرفته شده است.
همچنین ممکن است، خوانده (مالک رسمی) که محروم از انتقال ملک در مدت دعوی بوده، در این مدت منافع مسلمی را از دست داده باشد. در هر حال خوانده میتواند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی مبنی بر رد الزام به تنظیم سند رسمی یا عدم طرح دعوی اصلی در مهلت مقرر، دادخواست مطالبه خسارت را ثبت کند. در غیر اینصورت خسارت احتمالی بنا به درخواست خواهان به وی مسترد میشود. اگر دعوای خسارت رد شود، خواهان دعوای الزام به تنظیم سند رسمی میتواند درخواست استرداد خسارت احتمالی تودیعی را نماید.
کلام آخر
یکی از موارد ضروری در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، درخواست دستور موقت به منظور منع خوانده از نقل و انتقال ملک تا آخر دعوا است. به دلیل ناآگاهی افراد، در بسیاری مواقع تقاضای دستور موقت نمیشود از این رو خواهان مواجه با انتقال ملک توسط خوانده میشود و امکان انتقال رسمی ملک نخواهد بود. چنانچه نیاز به وکیل متخصص ملکی دارید از طریق شمارههای درجشده در سایت با ما در ارتباط باشید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- دستور موقت در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی چه زمانی قابل اجراست؟
با توجه به اهمیت و فوریت درخواست، پس از تایید رئیس دادگستری اجرا میشود.
۲- اگر خوانده جهت عدم توقیف ملک تامین بدهد آیا دادگاه دستور موقت را لغو میکند؟
خوانده در دستور موقت دعوی الزام به تنظیم سند رسمی میتواند تقاضا کند خود تامین مناسب جهت عدم نقل و انتقال ملک بدهد. در این صورت به تشخیص دادگاه و در صورت مصلحت از دستور موقت رفع اثر میشود.
۳- دادخواست دستور موقت قبل از دعوی اصلی به کدام دادگاه ارسال می شود؟
با توجه به غیرمالی بودن دستور موقت و عدم لزوم تقویم دعوی، دادخواست به دادگاه عمومی محل ملک ارسال میشود.
۴- اگر موضوع دستور موقت با دعوی اصلی یکی باشد چه تصمیمی اتخاذ میشود؟
دستور موقت نبایستی با دعوی اصلی یکی باشد مانند اینکه دستور موقت مبنی بر تنظیم سند رسمی، در اینصورت درخواست رد میشود.
۵- آیا صدور دستور موقت بیانگر صدور حکم به نفع خریدار ملک است؟
صدور دستور موقت در دعوی الزام به تنظیم سند رسمی، تاثیری در دعوی اصلی نخواهد داشت.
