سازش در دادگاه و صدور گزارش اصلاحی

سازش در دادگاه و صدور گزارش اصلاحی
زهرا شریفی

 

سازش میان طرفین دعوا در دادگاه و ضمن دادرسی یا درخواست آن به طور مستقل منتهی به تنظیم سازش نامه و صدور گزارش اصلاحی می گردد. سازش می تواند در دفاتر اسناد رسمی یا در دادگاه یا بین طرفین خارج از دادگاه صورت پذیرد.

در مورد اخیر، سازش نامه عادی بین طرفین تنظیم می شود. گزارش اصلاحی رای محسوب نمی شود اما مفاد و مندرجات آن مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته می شود و بین طرفین، وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است.

در ادامه به طور کاربردی مراحل و شرایط سازش و صدور گزارش اصلاحی و نحوه اجرای آن بیان می گردد.

همچنین شما می توانید برای مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما در تماس باشید.

سازش در دادگاه

طرفین می توانند دعوا و اختلاف خود را در مرحله بدوی یا تجدیدنظر به سازش خاتمه دهند. در این صورت دادگاه در همان جلسه مبادرت به تنظیم صورت جلسه سازش نموده و به امضای طرفین رسیده و ختم رسیدگی اعلام می شود.

ممکن است، سازش نامه توسط قاضی به عنوان مامور رسمی تنظیم شده و سند رسمی محسوب می شود. پس از صدور گزارش اصلاحی دعوا اعتبار امر مختومه یافته در نتیجه نمی توان مجدد موضوع آن را اقامه نمود.

در مواردی که طرفین دعوا چندین نفر باشند، توافق حاصله بین هر طرف منتهی به گزارش اصلاحی در خصوص آنها می شود و رسیدگی در مورد بقیه اصحاب دعوا ادامه می یابد.

ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی: در هر مرحله از دادرسی مدنی طرفین می‌توانند دعوای خود را به طریق سازش خاتمه دهند.

ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین به شرح فوق رسیدگی را ختم و مبادرت به صدور گزارش اصلاحی می نماید مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاهها به موقع اجرا گذاشته می‌شود، چه اینکه مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.

سازش در دفتر اسناد رسمی

ماده ۱۸۱ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه سازش در دفتر اسناد رسمی واقع شده باشد، دادگاه ختم موضوع را به موجب سازشنامه در پرونده مربوط قید می نماید و اجرای آن تابع مقررات راجع به اجرای مفاداسناد لازم الاجرا خواهد بود.

‌گاهی اوقات، سازش نامه در دفتر اسناد رسمی تنظیم می شود. در این صورت گزاش اصلاحی صادر نمی شود و سازش نامه تنظیمی به عنوان سند رسمی ضمیمه پرونده می شود.

متعهدله سند یعنی طرفی که مفاد آن به نفع وی می باشد می تواند برای اجرای آن از طریق دفتر اسناد رسمی تنظیم کننده و اجرائیات اداره ثبت اقدام کند. اجرای احکام دادگستری در این خصوص تکلیفی ندارد.

سازش خارج از دادگاه

ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه سازش خارج از دادگاه واقع شده و سازشنامه غیر رسمی باشد طرفین باید در دادگاه حاضر شده و به صحت آن اقرار نمایند. اقرار طرفین در صورت مجلس نوشته شده و به امضای دادرس دادگاه و طرفین می‌گردد در صورت عدم حضور طرفین در دادگاه بدون عذر موجه دادگاه بدون توجه به مندرجات سازش نامه دادرسی را ادامه خواهد داد.

سازشی که بدون حضور مامور رسمی واقع شود عادی است. اعتبار آن منوط به این است که طرفین تنظیم کننده در دادگاه حضور یافته و به صحت آن اقرار نمایند. در غیر این صورت از نظر دادگاه سندی فاقد ارزش و اعتبار بوده و رسیدگی به دعوا بدون توجه به مندرجات آن ادامه می یابد.

با توجه به‌ تصریح “حضور طرفین در دادگاه” اگر اقرار در لایحه به عمل آمده باشد پذیرفته نمی شود.

مندرجات سازش نامه

ماده ۵۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی: دعوائی که به طریق سازش خاتمه یافته باشد، حکم به خسارت نسبت به آن دعوا صادر نخواهد شد، مگر اینکه ضمن سازش نسبت به خسارات وارده تصمیم خاصی اتخاذ شده باشد.

در صورتی متعهدله گزارش اصلاحی می تواند مطالبه خسارت کند که در این مورد اتخاذ تصمیم شده باشد. ممکن است، هر یک از طرفین طرح یا پیشنهادی به طرف مقابل ارائه دهد که به موجب آن تعهدات یا گذشت هایی ایجاد می شود.

طرفین (معمولاً خواهان دعوا) می توانند در رابطه با خسارات با یکدیگر توافق نموده و ضمن صورتجلسه سازش بیاورند. بنابراین متعهد علیه کسی که مفاد سازش بر علیه وی می باشد ملزم به آن در کنار سایر مندرجات سند می باشد.

خسارات مذکور در ماده ۵۱۷، شامل تاخیر در انجام تعهد یا عدم انجام تعهد، اجرت المثل ناشی از عدم تسلیم خواسته یا تأخیر تسلیم را در بر می گیرد.

اجرای گزارش اصلاحی

گزارش اصلاحی دادنامه نیست اما مانند احکام دادگاه ها مفاد آن اجرا می شود. به این طریق که ذینفع، درخواست صدور اجرائیه از دادگاه صادر کننده می کند.

پس از صدور اجرائیه و ابلاغ به متعهد علیه و عدم اجرای مفاد آن توسط وی، پرونده جهت سیر مراحل اجرایی به اجرای احکام دادگاه ارسال می گردد. با توجه به اینکه گزارش اصلاحی خصوصیت منحصر نسبت به احکام ندارد لذا طریقه اجرای آن نیز مانند حکم می باشد.

بیشتر بدانید:

صفر تا صد اجرای احکام مدنی

ابطال گزارش اصلاحی

گزارش اصلاحی حکم نیست و سند رسمی محسوب می شود که از سوی قاضی به عنوان مامور رسمی تنظیم و صادر می گردد. سندی قطعی است و قابل اعتراض نمی باشد و نسبت به طرفین، وراث و قائم مقام قانونی آنها معتبر و لازم الاجراست.

لذا برای بی اعتبار نمودن آن بایستی دادخواست ابطال گزارش اصلاحی به دادگاه تقدیم شود. رسیدگی به این دعوا مانند سایر دعاوی ابطال سند رسمی، مستلزم دادخواست و تعیین وقت رسیدگی و حضور طرفین می باشد.

دادگاه پس از رسیدگی و شنیدن دفاعیات هر طرف و مدارک ارائه شده اقدام به صدور رای مبنی بر ابطال سند یا بی حقی دعوای خواهان می نماید.

بیشتر بدانید:

ابطال سند رسمی و مراحل آن

درخواست سازش پیش از اقامه دعوا

ماده ۱۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی: هرکس می‌تواند در مورد هر ادعایی از دادگاه نخستین به طور کتبی درخواست نماید که طرف او را برای سازش دعوت کند.

هر یک از طرفین می تواند بدون طرح دعوایی، دادخواست سازش به دادگاه بدهند و به موجب آن از دادگاه درخواست کند اختلاف فی مابین را به سازش خاتمه دهد. دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضائی به دادگاه ارسال و وقت رسیدگی جهت حضور طرفین تعیین می گردد.

اگر به موجب توافقات طرفین سازش محقق شود، گزارش اصلاحی صادر می گردد. در غیر این صورت پرونده مختومه شده و دادگاه طرفین را به شکایت ارشاد می نماید. اگر سازش محقق نشود، هر یک می توانند مجدداً درخواست سازش از آن دادگاه یا دادگاه دیگری نمایند.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی و اعطای وکالت با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

سوالات متداول

۱- اگر سازش نامه در مورد خسارت مسکوت باشد آیا قابل مطالبه خواهد بود؟

ذینفع تنها در صورتی می تواند خسارت بگیرد که در مورد آن توافق شده باشد.

۲- آیا متعهد له می تواند در اجرای احکام اموال طرف سازش را توقیف کند؟

اجرای گزارش اصلاحی مانند مقررات اجرای احکام است.

۳- هزینه دادرسی درخواست سازش چقدر است؟

هزینه آن برابر دعاوی غیر مالی است.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *