ماده ۱۲۵ قانون مجازات اسلامی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۱۲۵ قانون مجازات اسلامی

هر کس با شخص یا اشخاص دیگر در عملیات اجرائی جرمی مشارکت کند و جرم، مستند به رفتار همه آنها باشد خواه رفتار هر یک به تنهایی برای وقوع جرم کافی باشد خواه نباشد و خواه اثر کار آنان مساوی باشد خواه متفاوت، شریک در جرم محسوب و مجازات او مجازات فاعل مستقل آن جرم است. در مورد جرائم غیرعمدی نیز چنانچه جرم، مستند به تقصیر دو یا چند نفر باشد مقصران، شریک در جرم محسوب می‌شوند و مجازات هر یک از آنان، مجازات فاعل مستقل آن جرم است.
تبصره – اعمال مجازات حدود، قصاص و دیات در مورد شرکت در جنایت با رعایت مواد کتابهای دوم، سوم و چهارم این قانون انجام میگیرد.

 

تحلیل ماده ۱۲۵ قانون مجازات اسلامی

✍ شرکت در جرم عبارت است از اینکه دو یا چند نفر در ارتکاب جرم با یکدیگر همکاری و مشارکت کنند به طوری که رفتار هر یک به تنهایی یا با جمع آن، موجب وقوع جرم گردد.
▪︎ شرکت در جرم در فعل و ترک فعل محقق می شود و به‌ آن‌ عملیات اجرائی جرم گفته می شود.
▪︎ هر یک از شرکای جرم می بایست از روی قصد و علم نسبت به عمل ارتکابی اقدام نموده باشند.
▪︎ شرایط تحقق شرکت در جرم تعزیری عبارت است از:
۱- همکاری دو یا چند نفر در وقوع جرم
۲- جرم مستند به رفتار همه آنها باشد صرفنظر از اینکه رفتار هر یک به تنهایی برای وقوع جرم کافی است یا نباشد اما رفتار هر یک باید جزئی از عمل مجرمانه باشد. ︎
▪︎ رفتار شرکا در عملیات مجرمانه باید در عرض یکدیگر باشد نه در طول هم. اگر در طول یکدیگر شکل ︎بگیرد، موضوع دیگر شراکت در جرم نیست بلکه در اینجا اجتماع اسباب واقع شده است.
▪︎ هر یک از شرکا به مجازات فاعل مستقل جرم محکوم می شود خواه دو نفر باشند یا بیشتر.
▪︎ طبق ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی ︎مداخله ضعیف شریک در جرم از جهات تخفیف مجازات به شمار می رود. در این صورت تعیین میزان تاثیر رفتار شریک با دادگاه رسیدگی کننده است.
▪︎ مباشرت در جرم در جرایم عمدی و غیرعمدی متصور است. در جرایم غیرعمدی چنانچه در اثر تقصیر مشترک شرکا جرم واقع شود شرکت در جرم می باشد.
▪︎ شرکت در جرم در شروع به ارتکاب جرم هم محقق می شود. هرگاه دو یا چند نفر قصد ارتکاب جرمی کنند ولی عمل آنها بدون اراده شان معلق بماند مطابق ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی اگر شروع به آن جرم دارای وصف مجرمانه باشد، شرکای در شروع به آن جرم محسوب می شوند.
▪︎ شرکت در حدود، قصاص و دیات با شرکت در جرایم تعزیری متفاوت است. به عنوان مثال، در قتل عمدی اگر چند نفر صدماتی به مجنی علیه وارد آورده باشند و تنها یکی از آنها موجب قتل شده باشد همان یکنفر به قصاص محکوم می شود. دیگران ممکن است به قصاص عضو یا دیه محکوم شوند.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *