ماده ۲۱۸ قانون مدنی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۲۱۸ قانون مدنی

هر گاه معلوم شود که معامله با قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده آن معامله باطل است.

 

تحلیل ماده ۲۱۸ قانون مدنی

✍ معامله به قصد فرار از دین قراردادی است که در آن معامله کننده به قصد مخفی نمودن اموالش از دسترس طلبکار آن را منعقد می کند. چنین معامله ای اگر به طور صوری شکل بگیرد باطل است.
▪︎ ماده ۲۱۸ قانون مدنی حکم معامله به قصد فرار از دین که صوری نباشد را بیان ننموده است. با این حال باید گفت چنین معامله ای بین طرفین آن صحیح و در برابر طلبکار یا طلبکاران غیر قابل استناد و غیرنافذ است که به آن بطلان نسبی می گویند.
▪︎ شروط تحقق معامله به قصد فرار از دین:
۱- وجود طلب قبلی
۲- طلب باید مسجل و قطعی باشد.
۳- وجود قصد فرار از دین معامله کننده در انعقاد قرارداد
۴- طلبکار در اقامه دعوی ذی نفع باشد.
▪︎ در حقوق ایران اراده باطنی بر اراده ظاهری معامل مقدم است. به همین دلیل اگرچه ظاهر این گونه قراردادها موجه باشد ولی پس از بررسی قصد و نیت طرفین و کشف اراده واقعی آنها مقصود باطنی معامله کنندگان محرز می گردد. در این جا کسی که ادعای وی خلاف ظاهر معامله است باید ادعای خود را ثابت نماید.
▪︎ اولین رکن اساسی صحت معاملات قصد طرفین است. ︎معامله به قصد فرار از دین اگر با فقدان قصد همراه باشد در این صورت باطل است.
▪︎ اصل بر صحت معامله است. ︎برای اثبات خلاف آن و صوری بودن قرارداد باید شرایط و اوضاع و احوال حاکم بر آن بررسی گردد. برای مثال، در مواردی که ثمن معامله ناچیز است یا ثمنی پرداخت نشده است یا وجود رابطه خویشاوندی بین انتقال دهنده و انتقال گیرنده یا وجود بدهی قبلی بالقوه یا بالفعل در مورد معامل و…
▪︎ معامله صوری ممکن است به دو صورت واقع شود:
۱- گاهی طرفین قصد هیچ معامله ای را نمی کنند.
۲- گاهی قصد معامله دارند لکن بر خلاف آنچه منعقد کرده اند در واقع قرارداد دیگری را قصد نموده اند. برای مثال، مادری بخشی از ملکش را به دختر خود صلح مجانی می کند ولی در قالب صلح معوض معامله منعقد می گردد که در صورت کشف اراده واقعی معامله کننده، قواعد حاکم بر صلح مجانی حاکم می گردد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *