ماده ۳۹۰ قانون مدنی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۳۹۰ قانون مدنی:

اگر بعد از قبض ثمن، مبیع کلاً یا جزئاً مستحق للغیر درآید بایع ضامن است اگرچه تصریح به ضمان نشده باشد.

 

تحلیل ماده ۳۹۰ قانون مدنی

✍ ماده ۳۹۰ ضمان درک معامله مال غیر را بیان نموده است. به موجب آن هرگاه در قراردادی مورد معامله (مبیع یا ثمن) کلاً یا جزئاً مال دیگری باشد انتقال دهنده ضامن است و می بایست از عهده خسارات وارده برآید.
▪︎ ضمان درک عبارت است از اینکه فروشنده و خریدار معامله مال غیر ملزم به استرداد مبیع یا ثمن به مالک گردند. اگر در قرارداد در مورد ضمان فروشنده صحبتی نشده باشد تاثیری در مسئولیت وی نخواهد داشت.
▪︎ ضمان به معنی الزام به بازگرداندن مبیع است و درک به این معنی است که مال متعلق به شخص ثالث است نه فروشنده.
▪︎ شروط تحقق ضمان درک عبارت است از:
۱- وقوع معامله فضولی
۲- قبض مبیع یا ثمن توسط فضول
۳- رد معامله و عدم تنفیذ آن از سوی مالک
▪︎ ضمان درک در مورد عین معین و کلی در معین جریان دارد. ︎اگر معامله مستحق للغیر در مورد مال کلی صورت پذیرد معامله صحیح است. در این صورت خریدار می تواند فروشنده را به تسلیم مورد معامله ای که متعلق به ثالث نیست، ملزم نماید.
▪︎ معامله مستحق للغیر قراردادی غیر نافذ است. اگر مالک آن را تنفیذ کند قرارداد از ابتدا صحیح بوده و تمام شروط و تعهدات ضمن آن نیز معتبر می باشند. چنانچه مالک معامله را رد کند معامله فضولی از زمان انعقاد باطل تلقی شده در این صورت هیچ گونه آثار و حیات حقوقی بر آن بار نمی شود.
▪︎ شکایت فروش مال غیر یا دعوای ابطال معامله فضولی از سوی مالک بیانگر عدم تنفیذ معامله است.
▪︎ ضمان درک مخصوص بیع نیست و در تمام عقود معوض و غیر مجانی راه دارد همچنین در مورد مبیع و ثمن جریان دارد.
▪︎ اگر فروشنده فضول، عالم به معامله مال غیر باشد نمی تواند ضمن قرارداد عدم مسئولیت خود در برابر مالک را شرط نماید. اما چنانچه جاهل به این امر باشد شرط عدم مسئولیت وی صحیح است.
▪︎ ضمان درک در مورد عین و منافع مال جریان دارد. اگر فضول منافع ملک را بدون اجازه مالک به دیگری انتقال دهد علاوه بر اینکه مرتکب جرم انتقال مال غیر شده قرارداد منعقده توسط مالک قابل ابطال می باشد.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *