ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی – تحلیل ماده

زهرا شریفی

ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی

مجازاتهای جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می‌شود.
تبصره- دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می کند. دادگاه نمی‌تواند به بیش از دو نوع از مجازاتهای جایگزین حکم دهد.

 

تحلیل ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی

✍ حکم به مجازات های جایگزین حبس به منظور محدود کردن آزادی محکوم صادر می شود نه سلب آن. لذا پس از رعایت شرایط آن به صورت اختیاری یا اجباری و فقط در مورد مجازات حبس تعیین می گردند.
▪︎ مجازات های جایگزین حبس در جرایم تعزیری اعمال می شوند بنابراین شامل حدود، قصاص و دیات نمی گردند.
▪︎ به موجب رای وحدت رویه شماره ۷۴۶ – ۱۳۹۴/۱۰/۲۹ هیات عمومی دیوان عالی کشور گذشت شاکی و جهات تخفیف از ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی حذف شده است. محاکم کیفری مقید به رعایت شرایط مقرر در این ماده از قبیل گذشت شاکی خصوصی و جهات تخفیف نمی باشند.
▪︎ مجازات های مذکور در این ماده حصری هستند و صرفاً در محدوده مصادیق مذکور تعیین می گردد.
▪︎ مجازات های جایگزین حبس در جرایم غیر قابل گذشت تعیین و اجرا می شوند. در جرایم قابل گذشت با گذشت شاکی خصوصی تعقیب موقوف می شود.
▪︎ دادگاه یک یا حداکثر دو نوع از مجازات های این ماده را در مرحله صدور حکم تعیین می نماید. در مرحله اجرای حکم اعمال مقررات این ماده امکانپذیر نیست.
▪︎ چنانچه سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط این ماده رعایت نگردد از موارد نقض حکم در مرجع بالاتر می باشد.
▪︎︎ اگر علاوه بر حبس مجازات های دیگری نیز مورد حکم قرار گرفته باشد، دادگاه می تواند در کنار مجازات مورد حکم، مقررات این ماده را اعمال نماید.
▪︎ دوره مراقبت مطابق مواد ۸۳ و ۴۲ این قانون، خدمات عمومی رایگان طبق ماده ۸۴، جزای نقدی و میزان آن ماده ۸۶، جزای نقدی روزانه ماده ۸۵ و محرومیت از حقوق اجتماعی طبق ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی اجرا می شوند.
▪︎ مرتکبین جرایم عمدی با مجازات قانونی تا سه ماه حبس، الزاماً مجازات جایگزین در خصوص آنها تعیین می گردد همچنین در جرایم غیر عمدی که مجازات قانونی آنها تا دو سال حبس است دادگاه مجازات این ماده را تعیین می نماید.

 

جهت دریافت مشاوره تخصصی با شماره های ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *