- انواع وصیت و آثار آن – وصایت - 2024-11-30
- نمونه رای پرداخت خسارت راننده مقصر به قیمت یوم الاداء - 2024-11-20
- اعتراض شخص ثالث اصلی (حکمی) و طاری - 2024-11-16
گواهی حضور و عدم حضور دفترخانه سندی رسمی است که ذینفع به موجب آن، حضور خود و عدم حضور طرف مقابل قرارداد را در زمان مقرر نزد دادگاه ثابت میکند. معمولاً محاکم بدون مستند قراردادن گواهی مزبور در دعوی مطروحه، حکم به پرداخت خسارات قراردادی به نفع خواهان صادر نمیکنند. بنابراین لازم است آگاهی کامل در خصوص گواهی عدم حضور دفترخانه و نحوه مستند قرار دادن آن در دادگاه را کسب کنیم.
در ادامه در خصوص نحوه اخذ گواهی حضور و عدم حضور دفترخانه، شرایط و آثار آن پرداخته میشود. همچنین برای وکالت، اخذ مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست، شکواییه، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و بررسی مدارک با ما تماس بگیرید.
گواهی عدم حضور چیست؟
فهرست مطالب
از آنجا که انتقال سند رسمی ملک مورد انتقال، کاملکننده مالکیت خریدار ملک است لذا طرفین قرارداد بیع، زمانی را برای انتقال رسمی ملک در دفترخانه تعیین نموده و طرفین متعهد به حضور در موعد مقرر میباشند. فروشنده بابت انتقال سند و خریدار برای پرداخت باقیمانده ثمن ملزمند در دفترخانه حاضر شوند. در صورت عدم حضور هر یک، طرف دیگر که به تکلیف قانونی خود عمل نموده و در موعد مقرر در دفترخانه حاضر شده است، میتواند به نفع خود، درخواست ثبت عدم حضور شخص غایب را از سردفتر نماید.
این امر مشروط بر آن است که شخص حاضر و درخواستکننده گواهی عدم حضور، اگر خریدار است تتمه ثمن را آماده نموده باشد. در صورتی که فروشنده است پاسخ استعلامات مراجع دولتی مبنی بر عدم وجود مانع و بدهی ملکی را ارائه نماید.
با این حال، گاهی یکی از طرفین در زمان مقرر در دفترخانه حاضر نمیشود. شخص حاضر که می تواند خریدار یا فروشنده باشد، این حق را دارد صدور گواهی عدم حضور را از سردفتر درخواست نماید مشروط بر اینکه خود به تعهدش در روز انتقال سند عمل نموده باشد. سردفتر با درخواست هر یک از خریدار یا فروشنده ملزم به اجابت خواسته و صدور گواهی عدم حضور میباشد در غیر این صورت مرتکب تخلف انتظامی میشود. در صورت عدم حضور فروشنده، دعوی الزام به تنظیم سند رسمی توسط خریدار مطرح میشود.
تعهد طرفین به حضور در دفترخانه
در عقود تملیکی مانند بیع از زمان انعقاد عقد، مالکیت به طرف قرارداد منتقل میشود. طرفین با تنظیم و امضای مبایعهنامه، ملزم به انجام تعهدات مندرج در آن میشوند. یکی از این تعهدات، لزوم حضور خریدار و فروشنده در دفتر اسناد رسمی جهت انتقال سند و پرداخت تتمه ثمن معامله است.
طبق مقررات ثبت، مالکیت وقتی کامل میشود که ملک ابتدا در دفترخانه اسناد رسمی منتقل سپس در دفتر املاک ثبت محل به نام انتقالگیرنده ثبت شود. معمولاً طرفین موعدی جهت انتقال سند در مبایعهنامه تعیین مینمایند. ملاک انجام تعهد طرفین و استحقاق ذینفع در مطالبه وجه التزام قراردادی، منوط به انجام تعهدات خود در زمان تعیین شده و حضور به موقع در دفترخانه مورد توافق میباشد.
بیشتر بدانید:
ممکن است، خریدار در زمان مقرر در دفترخانه حاضر شده و مدارک آمادگی پرداخت تتمه ثمن معامله را به سر دفتر ارائه دهد. معمولاً بقیه ثمن در قالب چک بانکی و به نام فروشنده تهیه میشود. در این صورت خریدار میتواند صدور گواهی عدم حضور شخص غائب که فروشنده است را درخواست نماید.
با توجه به عدم حضور مالک رسمی و احراز پرداخت باقیمانده ثمن از سوی سردفتر، به درخواست خریدار گواهی عدم حضور فروشنده صادر می شود. چنانچه خریدار مدارک لازم مبنی بر پرداخت ثمن را در همان روز ارائه ندهد، درخواست صدور گواهی عدم حضور از سوی وی قابل پذیرش نیست.
گواهی عدم حضور به درخواست فروشنده
گاهی، مالک رسمی در موعد معین در دفترخانه حاضر میشود و شخص غایب، خریدار است. در اینجا فروشنده میتواند با ارائه مدارک لازم از جمله پاسخ استعلام اداره دارایی و شهرداری و سایر مراجع ذیربط، درخواست صدور گواهی عدم حضور خریدار را نماید. سردفتر با توجه به مدارک ارائه شده و کامل بودن آنها نسبت به صدور گواهی عدم حضور خریدار اقدام میکند.
بیشتر بدانید:
ارتباط وجه التزام و گواهی عدم حضور
اگر فروشنده (مالک رسمی) در زمان مقرر جهت انتقال در دفتر اسناد رسمی حاضر نگردد، خریدار دعوی الزام مالک به تنظیم سند رسمی اقامه مینماید. ممکن است، خواهان در زمان تعیین شده در قرارداد به تعهدات خود عمل نموده باشد. در این صورت می تواند دعوی مطالبه وجه التزام قراردادی به دلیل عدم انجام تعهد فروشنده اقامه نماید.
خواهان باید برای اثبات دعوی و رسیدن به حقوق قانونی خود، گواهی عدم حضور فروشنده را به دادگاه ارائه دهد. در غیر این صورت اگر به طریق دیگر نتواند حضور خود و عدم حضور فروشنده را ثابت کند، دعوای خسارت رد میشود. همچنین است، در مورد فروشندهای که در موعد مقرر با مدارک لازم در دفترخانه حاضر شده ولی خریدار حاضر نشده است.
فروشنده در دعوی مطالبه وجه التزام باید ثابت کند در زمان مقرر با مدارک کامل حاضر شده ولی خریدار بدون عذر موجه در دفترخانه حاضر نشده است.
طریقیت داشتن گواهی عدم حضور دفترخانه
گواهی عدم حضور برای اثبات دعوی الزام به تنظیم سند و مطالبه وجه التزام موضوعیت ندارد بلکه طریقیت دارد. به این معنی که برای اثبات انجام تعهد خود و عدم انجام تعهد طرف مقابل لازم نیست حتماً گواهی عدم حضور ارائه گردد. بلکه با شهادت شهود، اقرار خوانده و سایر ادله اثبات دعوی نیز میتوان مراتب حضور و ایفای تعهدات خود را در دادگاه اثبات نمود. در حال حاضر اکثر محاکم حقوقی جهت اثبات دعوی وجه التزام، به گواهی عدم حضور ارائه شده توسط خواهان توجه میکنند.
از موارد دیگر معافیت خوانده از پرداخت خسارت قراردادی، استناد به حق حبس خود است. به عبارتی فروشنده ثابت میکند خریدار در موعد مقرر در قرارداد، ثمن معامله را پرداخت ننموده است بنابراین حضور وی در دفترخانه منوط به پرداخت ثمن قبلی از سوی خواهان میباشد. در هر حال مالک رسمی میبایست در دفترخانه حاضر و سند رسمی انتقال ملک را تنظیم نماید.
گواهی حضور دفترخانه
ممکن است خریدار یا فروشنده بابت حضور در دفترخانه معین و در زمان توافق شده، درخواست صدور گواهی حضور از دفترخانه نماید. لازم به توجه است گواهی مذکور نمیتواند بیانگر تخلف طرف مقابل و عدم حضور وی باشد. صرفاً بیانگر حضور کامل دارنده آن در زمان مقرر در دفترخانه میباشد.
خلاصه کلام
هر یک از خریدار و فروشنده برای اینکه ثابت کنند در دفترخانه حاضر شدهاند و بتوانند تخلف قراردادی طرف مقابل را ثابت کنند و وجه التزام را مطالبه نمایند، بایستی عدم حضور طرف مقابل را ثابت نمایند. برای اثبات آن، لازم است درخواست صدور گواهی عدم حضور فرد غایب از سردفتر شود. در صورت نیاز به وکیل ملکی دریافت با شمارههای ۰۹۱۲۲۰۹۲۰۴۶ – ۸۸۷۴۶۳۶۱ تماس بگیرید.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی
سوالات متداول
۱- اگر روز صدور سند در قرارداد مصادف با تعطیلی باشد چه باید کرد؟
اولین روز پس از تعطیلی، روز انتقال سند و انجام تعهدات است.
۲- آیا صرف حضور برای صدور گواهی عدم حضور طرف مقابل کفایت میکند؟
علاوه بر حضور در موعد مقرر، میبایست مدارک کافی مبنی بر انجام تعهدات شخص حاضر ارائه شود.
۳- برای اثبات دعوی الزام به سند و وجه التزام الزاماً گواهی عدم حضور به دادگاه تقدیم میشود؟
خواهان میتواند با دلایل دیگر چون شهادت شهود یا تصویر چک بانکی یا عدم انجام استعلامات دولتی، عدم حضور خوانده را ثابت نماید.
