قرار تعلیق تعقیب – شرایط و موارد صدور

زهرا شریفی

قرار تعلیق تعقیب یکی از قرارهای نهایی دادسرا است که مخصوص دادستان بوده و در برخی جرایم صادر می‌شود. برای صدور قرار، احراز مجرمیت متهم ضروری است. از این رو پیش از آن می‌بایست تحقیقات مقدماتی به طور کامل صورت گرفته باشد. بازپرس نیز می‌تواند پس از صدور قرار جلب به دادرسی، پیشنهاد تعلیق تعقیب را به دادستان بدهد. در صورت موافقت دادستان، قرار صادر می‌شود. در این نوشته وکیل کیفری شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب، موارد صدور و لغو آن را بیان می‌کند.

شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب

ماده ۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری در مورد قرار تعلیق تعقیب چنین می‌گوید: “در جرائم تعزیری درجه شش، هفت و هشت که مجازات آنها قابل تعلیق است، چنانچه شاکی وجود نداشته، گذشت کرده یا خسارت وارده جبران گردیده باشد و یا با موافقت بزه دیده، ترتیب پرداخت آن در مدت مشخصی داده شود و متهم نیز فاقد سابقه محکومیت موثر کیفری باشد، دادستان می‌تواند پس از اخذ موافقت متهم و در صورت ضرورت با اخذ تامین متناسب، تعقیب وی را از شش ماه تا دو سال معلق کند.”بنابراین شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب عبارت است از:

۱- جرم تعزیری باشد.

۲- از جرایم درجه ۶ و ۷ و ۸ باشد. درجه‌بندی جرائم در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ذکر شده است.

۳- در مورد جرایمی صادر می‌شود که مجازات آنها قابل تعلیق باشد. بنابراین در جرایمی که تعلیق اجرای مجازات ممنوع است، صدور قرار تعلیق تعقیب نیز ممکن نیست.

۴- پرونده شاکی نداشته یا شاکی داشته و گذشت نموده باشد. یا خسارت شاکی جبران‌ شده یا ترتیبی برای پرداخت آن داده باشد. قرار تعلیق تعقیب در جرائم غیر قابل گذشت صادر می‌شود‌. چون در جرایم قابل گذشت، با رضایت شاکی تعقیب موقوف می‌گردد.

بیشتر بدانید:

جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت

۵- متهم سابقه محکومیت موثر کیفری نداشته باشد. شرایط محکومیت موثر کیفری در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی آمده است.

۶- موافقت متهم با صدور قرار تعلیق تعقیب.

۷- صدور قرار با اخذ قرار تامین کیفری متناسب.

مدت قرار شش ماه تا دوسال است. دادستان اختیار صدور قرار را دارد نه تکلیف. متهم مکلف است در طول مدت قرار تعلیق تعقیب، یک یا چند دستور مقرر در ماده ۸۱ را که تعیین شده است انجام دهد. اگر جرم از جرایمی باشد که مستقیماً در دادگاه کیفری رسیدگی می شود، قرار تعلیق تعقیب از سوی قاضی دادگاه صادر می‌شود.‌ به جرایم‌ درجه ۷ و ۸ مستقیماً در دادگاه صلح محل وقوع جرم رسیدگی می‌شود.

جرایم منافی عفت و جرائم اطفال و نوجوانان مستقیماً در دادگاه کیفری رسیدگی می‌شوند. اگر قرار تعلیق تعقیب از سوی دادستان صادر شده باشد ظرف ده روز قابل اعتراض در دادگاه کیفری است. چنانچه قرار از سوی دادگاه صادر شده باشد، ظرف ۱۰ روز قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر استان می‌باشد.

دستورات قرار تعلیق تعقیب

طبق ماده ۸۱، دادستان متهم را با توجه به جرم ارتکابی، مکلف به اجرای برخی از دستورهای زیر می‌نماید:

الف – ارائه خدمات به بزه دیده در جهت رفع یا کاهش آثار زیان بار مادی یا معنوی ناشی از جرم با رضایت بزه دیده

ب – ترک اعتیاد از طریق مراجعه به پزشک، درمانگاه، بیمارستان یا به هر طریق دیگر، حداکثر ظرف شش ماه

پ – خودداری از اشتغال به کار یا حرفه معین، حداکثر به مدت یک سال

ت – خودداری از رفت و آمد به محل یا مکان معین، حداکثر به مدت یک سال

ث – معرفی خود در زمانهای معین به شخص یا مقامی به تعیین دادستان، حداکثر به مدت یک سال

ج – انجام دادن کار در ایام یا ساعات معین در مؤسسات عمومی یا عام‌المنفعه با تعیین دادستان، حداکثر به مدت یک سال

چ – شرکت در کلاسها یا جلسات آموزشی، فرهنگی و حرفه ای در ایام و ساعات معین حداکثر، به مدت یک سال

ح – عدم اقدام به رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و تحویل دادن گواهینامه، حداکثر به مدت یک سال

خ – عدم حمل سلاح دارای مجوز یا استفاده از آن، حداکثر به مدت یک سال

د – عدم ارتباط و ملاقات با شرکاء جرم و بزه دیده به تعیین دادستان، برای مدت معین

ذ – ممنوعیت خروج از کشور و تحویل دادن گذرنامه با اعلام مراتب به مراجع مربوط، حداکثر به مدت شش ماه

موارد لغو قرار تعلیق تعقیب

طبق تبصره‌ ماده ۸۱، چنانچه متهم در مدت تعلیق تعقیب، به اتهام ارتکاب یکی از جرائم موجب حد، قصاص یا تعزیر درجه یک تا هفت مورد تعقیب قرار گیرد و منتهی به صدور کیفرخواست گردد یا دستورهای مقام قضائی را اجراء نکند، قرار تعلیق تعقیب لغو می‌شود. در این صورت تعقیب متهم با رعایت مقررات مربوط به تعدد جرم انجام خواهد شد. تعدد جرم یکی از موارد تشدید مجازات محسوب می‌شود.

در مواردی بعد از صدور قرار کاشف به عمل می‌آید متهم دارای سابقه محکومیت موثر کیفری بوده است. در این صورت قرار تعلیق تعقیب از سوی مرجع صادرکننده لغو و تعقیب از سر گرفته می‌شود. مدتی که تعقیب معلق بوده‌است، جزء مدت مرور زمان محسوب نمی‌شود. اگر متهم از اتهام دوم تبرئه گردد، دادگاه قرار تعلیق تعقیب را ابقاء می‌کند.

سخن پایانی

یکی از قرارهای نهایی دادسرا، قرار تعلیق تعقیب است که توسط دادستان صادر می‌شود. این قرار در جهت مساعدت به حال متهم و جلوگیری از محکومیت وی در برخی جرایم کم اهمیت در موارد قانونی صادر می‌شود‌‌. جهت اعطای وکالت از طریق شماره‌های درج‌شده در سایت با ما در تماس باشید.

دفتر وکالت و مشاوره حقوقی شریفی

سوالات متداول

۱- در صورت اختلاف بین بازپرس و دادستان در مورد صدور قرار تکلیف چیست؟

در این صورت نظر دادستان قطعی و لازم‌الاتباع است.

۲- اگر توافق بر انجام تعهد بین شاکی و متهم شود و متهم آن را انجام ندهد چه باید کرد؟

با عدم اجرای تعهدات مورد توافق بدون عذر موجه، به درخواست شاکی خصوصی قرار تعلیق تعقیب لغو می‌شود.

۳- آیا قرار جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت را شامل می‌شود؟

با توجه به قانون، قرار تعلیق تعقیب، جرایم غیرقابل گذشت را در بر می‌گیرد.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *